سنگ نگاری، شیمی کانی ها و شکل گیری بخش پریدوتیتی در آمیزه افیولیتی راتوک (شرق ایران)

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 25، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-25-3_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 29
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهره رحیمی نژاد

دانشگاه بیرجند

محمدحسین زرین کوب

دانشگاه بیرجند

سیدسعید محمدی

دانشگاه بیرجند

چکیده

منطقه مورد بررسی، بخشی از آمیزه افیولیتی زمین­درز سیستان در شرق ایران است که در ۶۰ کیلومتری جنوب گزیک واقع شده است. واحدهای آمیزه افیولیتی منطقه راتوک شامل پریدوتیت (هارزبوژیت- لرزولیت)، گابرو (لایه­ای و همسانگرد) و با گسترش کمتر دایک­های دیابازی و واحدهای گدازه­ای است.بافت­های غالب واحد پریدوتیتی دانه­ای، ریزدانه­ای، پوئی کلیتیک و مشبک بوده و بلورهای تشکیل­دهنده آن­ها الیوین، پیروکسن و به مقدار کم اسپینل هستند. بررسی ریزپردازش کانی­های الیوین، پیروکسن و اسپینل در پریدوتیت­ها نشان می­دهد که الیوین از نوع فورستریت (Fo۸۸.۳-۹۷.۴ Fa۲.۶-۱۱.۷)، ارتوپیروکسن از نوع انستاتیت و اسپینل بیشتر آلومینیوم- کروم­دار و بندرت آهن­دار (Spl۰.۰۰۳-۰.۶۹۱ Chr۰-۰.۴۴۳ Mag۰.۰۲۸-۰.۹۹۷) است. نتایج حاصل از شیمی کانی­های اسپینل و الیوین نشان می­دهد که پریدوتیت­های مورد بررسی از نوع گوشته­ای و افیولیت مورد مطالعه از نوع MORB بوده و از یک خاستگاه گوشته تهی­شده اسپینل لرزولیتی با درجه ذوب­بخشی بیش از ۲۰ درصد حاصل شده­اند. در الگوی عناصر کمیاب پریدوتیت­ها بهنجار شده با گوشته اولیه، برای عناصر Cs,Th,La,P,K  ناهنجاری مثبت و برای عناصر Ti,,SrRb,Ba,Nb,Ce,Zr ناهنجاری منفی مشاهده می­شود. غنی­شدگی نسبی از LREE  نسبت به  HREEمی­تواند تحت تاثیر فرآیندهای ثانویه نظیر دگرسانی و دگرنهادی یا تله گدازه صورت گرفته باشد. دماسنجی ارتوپیروکسن در پریدوتیت­ها برای فشار ۱ تا ۱۰ کیلوبار دمایی بین ۹۵۰ تا ۱۳۰۰ درجه سانتی­گراد را نشان می­دهد.

کلیدواژه ها

manganese, Pyrolusite, Psilomelane, Amorphous silica, South-Khorasan., دماسنجی؛ پریدوتیت؛ مورب؛ راتوک؛ زمین درز سیستان.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.