معدن باریت تلخابوند، شرق بجستان، استان خراسان رضوی: کانی شناسی، زمین شیمی عناصر خاکی نادر و بررسی سیال های درگیر

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 27، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-27-4_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 201
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد معصومی

Ferdowsi University of Mashhad

آزاده ملکزاده شفارودی

Ferdowsi University of Mashhad

صدیقه زیرجانی زاده

University of Gonabad

چکیده

معدن باریت تلخابوند در شرق بجستان، استان خراسان رضوی، و در شمال غربی بلوک لوت قرار دارد. زمین­شناسی منطقه شامل سنگ­های دگرگونی ژوراسیک، سنگ آهک، توده­های نفوذی و واحد اسکارنی کرتاسه و واحدهای آتشفشانی ائوسن است. کانی­سازی باریت به شکل رگه­ای و با روند بیشتر شمال­غربی–جنوب­شرقی همه واحدهای سنگی منطقه را قطع کرده است. کانی­ها شامل باریت، کوارتز و کلسیت همراه با مقادیر جزئی پیریت­های بیشتر اکسید شده و گالن و کانی­های ثانویه گوتیت، لیمونیت، کوولیت، مالاکیت و آنگلزیت هستند. ناهنجاری مثبت La و Gd و به شدت منفی Ce (۵/۰- تا ۲۷/۱-) و مقدار Ce/La کمتر از یک (۰۵/۰ تا ۵۵/۰) نشان می­دهد که باریت­ها در محیط آب دریا تشکیل شده­اند. البته شواهد صحرایی این موضوع را رد می­کند. غنی­شدگی خاکی نادر سبک/عناصر خاکی نادر سنگین (LREE/HREE) در باریت­ها نشان دهنده وجود یک سیال غنی از کلر است. دمای تشکیل کانی­های مختلف معدن تلخابوند بین ۱۳۸ تا ۳۹۰ درجه سانتیگراد است و از محلولی شامل نمک­های NaCl و CaCl۲ با درجه شوری بین ۵/۷ تا ۸/۱۵ درصد وزنی بوجود آمده­اند. نتایج نشان ­می­دهد که محلو­های غنی از  باریم و سیلیس نخست از آب ماگمایی ناشی شده­اند. افزایش شوری سیال کانه­دار در مراحل پایانی به دلیل اضافه شدن آب­های حوضه­ای شور به محیط است. براساس شواهد زمین­شناسی، کانی­سازی، زمین شیمی اکسیدهای اصلی و عناصر خاکی نادر و بررسی سیال های درگیر، کانسار تلخابوند می­تواند از نوع باریت گرمابی باشد.

کلیدواژه ها

Barite, Rare Earth Elements, Fluid inclusion, Bajestan, Lut block., باریت؛ عناصر خاکی نادر؛ سیال های درگیر؛ بجستان؛ بلوک لوت.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.