سنگ شناسی، زمین شیمی و سنگ زایی مجموعه آذرین ملک سیاه کوه (شمال زاهدان) با نگرشی بر جایگاه زمین ساختی ماگمایی منطقه

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 28، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-28-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 114
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محسن جوان خوش خلق

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

محمد علی آرین

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

مرتضی رزم آرا

دانشگاه فردوسی مشهد

حسین شیخی کاریزکی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

مجموعه آذرین ملک سیاه کوه، در حدود ۳۵ کیلومتری شمال شهر زاهدان و در میان روستاهای لار پایین، قرقروک و حرمک قرار دارد. بر اساس نتایج نمودار­های نامگذاری سنگ­ها، سنگ­های آتشفشانی مجموعه ملک سیاه کوه  ترکیب آندزیت بازالتی و تراکی آندزیتی دارند و سنگ­های آذرین نفوذی آن ترکیب گرانودیوریت و دیوریتی نشان می­دهند. بر پایه بررسی­های صحرایی و سنگ­شناسی، نقشه سنگ­شناسی منطقه تهیه شد. مهم­ترین کانی­های تشکیل دهنده سنگ­های آذرین منطقه را پلاژیوکلاز، آمفیبول، کلینوپیروکسن، کوارتز و فلدسپات قلیایی تشکیل می­دهند. از نظر سری ماگمایی، سنگ­های آذرین منطقه ویژگی نیمه قلیایی از نوع آهکی قلیایی تا شوشونیتی نشان می­دهند. اغلب سنگ­های منطقه از عناصر سنگ دوست بزرگ یون  (LILE)و عناصر خاکی نادر سبک (LREE) غنی شده و از عناصر با شدت میدان بالا (HFSE) و عناصر خاکی نادر سنگین (HREE) تهی شده­اند. این ویژگی­های تهی شدگی و غنی شدگی در عناصر نام برده در سنگ­های منطقه، با محیط زمین دینامیکی شامل فعالیت ماگمایی پهنه فرورانش سازگار است. توده­های نفوذی ویژگی گرانیت­های نوع I، متاآلومین، منیزیمی و گرانیت­های نوع کردیلرایی را نشان می­دهند. تعیین ویژگی­های خاستگاه ماگمای مادر بر اساس عناصر نادر و خاکی نادر نمونه­های منطقه نشان می­دهد که این سنگ­ها از ذوب بخشی یک گوشته خاستگاه با ترکیب اسپینل لرزولیت تشکیل شده­اند. توده­های مورد بررسی در نمودار­های تعیین محیط زمین­ساختی در گستره قوس از نوع کرانه فعال قاره­ای و با ویژگی قوس عادی واقع هستند.

کلیدواژه ها

Differentiation, Subduction Zone, Malek siah kuh Complex, Assimilation., جدایش؛ پهنه فرورانش؛ مجموعه ملک سیاه کوه؛ هضم.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.