آرش خیابانی مقدم - دانشگاه هرمزگان
محمد پوستی - دانشگاه هرمزگان
غلامرضا قدمی - دانشگاه هرمزگان

منطقه چهار دهنه در جنوب شرق ایران بخشی از افیولیت­های مزوزوئیک کمربند کوهزایی آلپ-هیمالایاست که در جنوب غربی کرانه پهنه فرورانش مکران قرار دارد. چهار­دهنه شامل سه بخش سنگ شناسی عدسی­های دونیتی ، هارزبورژیت و لرزولیت است. اسپینل موجود در دونیت­ها و لرزولیت­ها از نوع پالئونست آهن­دار است. اسپینل موجود در لرزولیت­ها با غنی شدگی از Al۳+ نسبت به Fe۳+ بیانگر تبلور آنها در گریزندگی اکسیژن کمتر و فشار بیشتری نسبت به اسپینل­های دونیت­­ها­ هستند. الیوین­های دونیت و لرزولیت­ها از نوع فورستریت با Mg# برابر با ۸۸-۹۱ است. برپایه شیمی کانی کلینوپیروکسن در هارزبورژیت­ها، این کانی از یک ماگما با آب ۱۰ درصد و در فشار ۵ کیلوبار در دمای Cه ۱۱۰۰ -۱۲۰۰ متبلور شده است. پریدوتیت­های چهاردهنه از نوع ابرفرورانش وابسته به یک گوشته دگرنهاده در محیط کششی پشت قوس هستند.

ophiolite, peridotite, clinopyroxene, olivine, Chahar Dahane, Makran., افیولیت؛ پریدوتیت؛ کلینوپیروکسن؛ الیوین؛ چهار دهنه؛ مکران.