بن مایه های غنایی در تازی سروده های خاقانی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: پژوهشنامه ادب غنایی، دوره: 21، شماره: 40
  • کد COI اختصاصی: JR_JLLR-21-40_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 99
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آرمان کوهستانیان

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه ولایت. ایرانشهر، ایران

چکیده

خاقانی ، یکی از گویندگان سبک آذربایجانی است که از ستارگان فروزان آسمان ادب سده ششم ایران و از سبک­داران کم­مانند ادبیات در سراسر سده­های پس از خویش به شمار می­آید که در گستره پهناور نظم و نثر فارسی و تازی، خوش درخشیده است. به دنبال فراگیر بودن پهنه ادبیات غنایی بی­گمان دیوان خاقانی نیز از این دیدگاه، درخور بررسی است در میان یادگار های جادو­سخن آذربایجان سروده­های تازی او جایگاه غنایی ویژه­ای دارند نگارنده در جستار پیش­روی با انگیزه شناخت ژرف­تر عواطف، هیجانات و احساسات خاقانی به یاری روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ دادن به این پرسش است که کدام یک از بن­مایه ها و اندیشه­های غنایی خاقانی در تازی­سروده­های او، بازتاب یافته­اند؟ بررسی­ها نشان می­دهد که سخن­سنج شروانی، در سروده­های تازی به بازتاب درون­مایه­های خوشایند غنایی عشق و جوانی، بزم باده، آرزوها، خودستایی ، ستایش و شادی­نامه و بن­مایه­های ناخوشایند غنایی پیری و ناتوانی، حسب حال، شکواییه (اندوه، درد، گریه و گله)، بیماری، نومیدی و بدبینی، خوارداشت و نکوهش، هراس­های سه گانه (بیمناکی از بدخواهان شروانی، بیمناکی از گرفتاری­های روزگار و بیمناکی از تنگ­دستی)، آوارگی و تنهایی و سرگردانی و سرانجام سوگ نامه و البته درون­مایه­های پراکنده دیگری چون نیایش، عرفان و وطن­سرایی و.. پرداخته است.

کلیدواژه ها

خاقانی, سروده­های تازی, ادبیات غنایی, عواطف, احساسات

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.