شهین قهرمانی - دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سنندج، ایران
میثم قائد رحمت - بیمارستان لواسانی، تهران، ایران
نجمه صابری - مرکز تحقیقات پرستاری جامعه، دانشکده پرستاری مامایی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران
رضا قانعی قشلاق - دانشگاه علم پزشکی کردستان
پگاه دالوند - ، دانشگاه صنعتی شاهرود
راضیه برزگران - دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

زمینه و هدف: جانبازان ایرانی به دلیل جنگ هشت ساله عراق دچار آسیب­ های نخاعی، شیمیایی، روانی و قطع عضو شده ­اند که باعث شده­ است نیازمند مراقبت­ های طولانی­ مدت باشند. اغلب مراقبین آن­ ها را همسرانشان تشکیل می­ دهند. این مرور سیستماتیک و فراتحلیل با هدف برآورد نمره­ کلی کیفیت زندگی همسران جانبازان ایرانی انجام شد. روش ها: در این مرور سیستماتیک و فراتحلیل پایگاه­ های اطلاعاتی جهاد­دانشگاهی، MagIran، PubMed، Web of Science و Scopus با کلید واژه ­های کیفیت زندگی، جانباز، ایران و ترکیبات آن ها بدون محدودیت زمانی جستجو شد. داده­ ها با استفاده از روش فراتحلیل و مدل اثرات ­تصادفی تحلیل شدند. ناهمگنی بین مطالعات با آزمون I۲ بررسی شد. برای بررسی ارتباط بین نمره کیفیت زندگی با سال انتشار مقالات و حجم نمونه مقالات از متارگرسیون استفاده شد. تحلیل­ ها با نرم ­افزار STSTA نسخه ۱۴ انجام شد. یافته ها: چهارده مطالعه با حجم نمونه ۲۹۰۵ نفر تحلیل شد. نمره کلی کیفیت زندگی همسران جانبازان در بعد جسمی ۵۹/۸۶ درصد (با فاصله اطمینان ۹۵%: ۷۱/۵۱-۴۸/۲۰) و در بعد روانی ۵۷/۶۷ درصد (با فاصله اطمینان ۹۵%: ۶۸/۵۳-۴۶/۸۱) بود. بیشترین و کمترین نمره کیفیت زندگی همسر جانبازان در بعد جسمی به ترتیب مربوط به خرده مقیاس ­های عملکرد جسمی (۵۸/۷۲% با فاصله اطمینان ۹۵%: ۷۴/۹۴-۴۲/۵۰) و درد (۴۳/۵۵% با فاصله اطمینان ۹۵%: ۵۲/۴۲-۳۴/۶۹) و در بعد روانی مربوط به خرده مقیاس ­های عملکرد اجتماعی (۵۳/۵۶% با فاصله اطمینان ۹۵%: ۶۴/۷۰-۴۲/۴۳) و محدودیت نقش روانی (۴۱/۵۲% با فاصله اطمینان ۹۵%: ۴۶/۲۹-۳۶/۵۲) بود. نتیجه گیری: همسران جانبازان ایرانی به دلیل مراقبت­ های فشرده و طولانی مدت از جانبازان، کیفیت زندگی نسبتا پایینی دارند و توجه بیش از پیش به این گروه ضروری به نظر می­ رسد.

کیفیت زندگی, جانباز, همسران جانبازان