خدمت در دوره چالش: تحلیلی بر خدمات و فعالیت های کتابخانه های دانشگاهی در رویارویی با کووید ۱۹

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، دوره: 14، شماره: 0
  • کد COI اختصاصی: JR_SLIS-14-0_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 131
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا رجبعلی بگلو

پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات

سمیه سادات آخشیک

دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

ناهید رستمی

دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

چکیده

هدف پژوهش: هدف از تاسیس کتابخانه های دانشگاه نیل به هدف های دانشگاه یعنی حفظ، اشاعه، و ارتقای دانش است و بررسی نقش این کتابخانه ها هنگام بحران اهمیت زیادی دارد. با توجه به عمر کوتاه بحران کووید-۱۹پژوهش های اندک شماری در ارتباط با این چالش در کتابخانه ها انجام شده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی شیوه رویارویی کتابخانه های دانشگاهی جهان در مواجهه با کووید- ۱۹ و تحلیل خدمات و فعالیت های آنها در این شرایط انجام شد.دستاورد این پژوهش، ارائه درس آموخته های سودمند از تجربه های کتابخانه های دانشگاه های برتر دنیا است که با تحلیل آنها می-توان برای برنامه ریزی و اداره کتابخانه های دانشگاهی در شرایط بحرانی بهره مند شد و برای مواجهه سریعتر در صورت وقوع رخدادهای مشابه استفاده کر.د روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش پیمایشی و به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام شد. برای این کار ۳۰۰ وب سایت کتابخانه های دانشگاهی برتر جهان بر پایه رتبه بندی دانشگاهی تایمز به صورت غیرتصادفی و هدفمند بررسی شدند. ابزار این پژوهش، سیاهه وارسی محقق ساخته بود که ۳ بخش اقدام های عام و رایج، ویژه، استراتژی ها و اقدام های این کتابخانه ها در مواجهه با بحران کووید ۱۹ داشت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد کتابخانه های دانشگاهی در جهان به ترتیب، شش استراتژی اصلی «ایجاد»، «توسعه«، «تغییر»، «روزآمدسازی»، و «کاهش یا توقف» را دنبال می کردند و بیشترین استراتژی به «ایجاد» و «توسعه» اختصاص داشت. از این رو، تلاش کتابخانه های دانشگاهی در مواجهه با بحران کووید ۱۹ قابل توجه و معنادار بوده است. نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاهی به جای این که استراتژی توقف یا کاهش خدمات و فعالیت های خود را دربرابر این بحران بپذیرند، بیشتر به استراتژی ایجاد و تغییر خدمات و فعالیت ها برای ارائه به کاربران روی آورده اند.

کلیدواژه ها

کتابخانه های دانشگاهی, بحران, کووید ۱۹, خدمات و فعالیت ها, استراتژی ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.