ابوالفضل شاه آبادی
آرش حیدری

سرمایه گذاری تحقیق و توسعه یکی از اساسی ترین عناصر در پیشرفت دانش، افزایش بهره وری، و ترغیب رشد است، هر کشوری منابع کافی در اینگونه فعالیت ها سرمایه گذاری نماید و به طور کارایی فعالیت های تحقیق و توسعه را انجام دهد، قابلیت رسیدن به رشد مطلوب را خواهد داشت. از این رو هدف این پژوهش بررسی عوامل تعیین کننده شدت تحقیق و توسعه می باشد. بدین منظور دو دسته از کشورها، ۱۲ کشور درحال توسعه و ۱۴ کشور توسعه یافته طی دوره ۲۰۰۶-۱۹۹۵ با بهره گیری از روش پانل دیتا مورد بررسی قرار گرفته اند. این مطالعه تمرکز بر اثر سه متغیر توضیحی حمایت از حقوق مالکیت فکری، بازبودن اقتصادی و رشد اقتصادی یا فشار تقاضا دارد. همچنین دو متغیر تعداد محققین در فعالیت تحقیق و توسعه و ارزش افزوده صنعت بصورت درصدی از تولید ناخالص داخلی به عنوان متغیرهای کنترل در نظر گرفته شده اند. نتایج مطالعه حاکی است متغیر حقوق مالکیت فکری نقش مثبت و معناداری بر شدت تحقیق و توسعه دارد و متغیرهای بازبودن اقتصادی و فشار تقاضا از نظر آماری معنادار نیستند. متغیرهای کنترل هر دو از نظر آماری معنادارند و متغیر تعداد محققین در فعالیت تحقیق و توسعه برای هر دو دسته کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته ضریب مثبت دارد اما متغیر ارزش افزوده صنعت بصورت درصدی از تولید ناخالص داخلی دارای ضریب مثبت برای کشورهای توسعه یافته و ضریب منفی برای کشورهای درحال توسعه است.

Research and Developement Intensity, Intellectual Property Rights, Economic Openness, Demand Pressure, Developing and Developed Countries, Panel Data