میرهادی حسینی - استادیار گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی
حسین مفتخری - استاد گروه تاریخ دانشگاه خوارزمی
ماجد صدقی - دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه خوارزمی

این مقاله به پدیده جنبشهای سلفی معاصر همانند القاعده، طالبان و داعش می­ پردازد. پیدایش این جنبش و بازخوردهای آن در جهان منجر به ایجاد سوالهای جدی در حوزه ایدئولوژی یا ایدئولوژیهای این گروهها گردید. آیا رفتار و اندیشه ارتباطی با اسلام، کتاب و سنت دارد. این مقاله در صدد آن است که با ورود به حوزه تاریخ نسبت به اکتشاف عوامل ایجادکننده این پدیده بپردازد. از نگاه نویسندگان، اندیشه­ های سلفی گرچه وامدار دوران صدر اسلام و دیدگاههای اصحاب حدیث است، ولی به طور نظام­ مند زیر سایه اندیشه­ های ابن­ تیمیه است. جنبشهای سلفی قرن نوزدهم تلاشی بود برای به­ روزنمودن این اندیشه­ ها که فقط توسط محمد بن عبدالوهاب به سرانجام رسید. ولی ابوالاعلی مودودی بود که این اندیشه­ ها را نظام­ مند و علمی و منطبق با واقعیتهای روز جامعه بازتعریف کرد و نقطه جالب این است که مودودی جزو اندیشمندانی است که با مذهب­ گرایی به­ شدت مخالف است و می­ توان او را یکی از منادیان تقریب مذاهب اسلامی در دوران معاصر نامید.

مودودی, ابن تیمیه, سلفی, تکفیری