ترویج علم: مباحث مفهومی، روش ها و اهمیت آن

  • سال انتشار: 1388
  • محل انتشار: فصلنامه رهیافت، دوره: 19، شماره: 44
  • کد COI اختصاصی: JR_RHYFT-19-44_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 304
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منصور وصالی

---

زهرا اجاق

---

چکیده

این مقاله نشان می دهد که مفاهیم ترویج علم، فهم عامه از علم و ارتباط علمی عمومی، ۳ مفهوم به هم پیوسته اند. در این بین ارتباط علمی، مفهومی کلی است که ۲ مفهوم دیگر را دربرمی گیرد. نیاز به افزایش شناخت مردم از علم و افزایش سواد علمی آنها، موجب توجه به این مفاهیم شده است. ارتباط علمی در دو حوزه قابل انجام است: ۱) ارتباط افراد حوزه علمی در سطح ملی و بین المللی و ۲) ارتباط علمی عمومی که به ارتباط عموم با علم توجه دارد. ترویج علم که ناظر بر  عمومی سازی علم است وافزایش درک عامه از علم، ابزارهایی برای ارتباط علمی تلقی می شوند. ترویج علم به روش ها و فنونی ناظر است که ساده سازی علم را برعهده دارند به طوری که موضوعات و مفاهیم علمی توسط متوسط مردم جامعه فهمیده شود. افزایش فهم عامه از علم هم به میزان شناخت متوسط افراد جامعه از ماهیت و فرایند علم مربوط است. این مقاله پس از روشن کردن مفاهیم مذکور، دلایل توجه به این مفاهیم را شرح می دهد. دلایل مرتبط کردن علم به عموم، گستره ای از ملاحظات فرهنگی، آموزش، حکومت تا سیاست را دربرمی گیرد. رشد توانایی های فرید، رشدعلمی جامعه در رشته های مختلف، افزایش مشارکت و مسئولیت اجتماعی، رشد قابلیت های شهروندی و شمول اجتماعی از جمله این دلایل هستند. اما نکته مهم این است که دلایل توجه به ارتباط علمی عمومی و فماهیم مرتبط آن، وابسته به شرایط است. در این مقاله، ۴ روش عمومی سازی علم که گام اول در ارتباط علمی علممی را تشکیل می دهند، نیز توضیح داده می شوند. ۳ مدل ارتباط علمی یعنی نقصانی، نقصانی پیچیده و مشارکتی در این مقاله توضیح داده می شود.

کلیدواژه ها

ارتباط علمی عمومی, عمومی سازی/ ترویج علم, فهم عامه از علم, مدل های ارتباط علمی عمومی, روش های عمومی سازی علم, شمول اجتماعی, شهروندی, مشارکت, توسعه فرهنگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.