سیاوش بختیاروند - کارشناس فضای سبز فولاد مبارکه، دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم جن
هرمز سهرابی

همواره از سوی محافل و انجمن‌های حامی محیط‌زیست فشار‌هایی بر کارخانجات صنعتی خصوصاً صنایع فولاد و آهن برای کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای مخصوصاً CO2وجود داشته و دارد. در اطراف بسیاری از این کارخانه‌ها از جمله کارخانه فولاد مبارکه جنگل‌کاری‌های وسیعی صورت گرفته که به‌عنوان فیلترهای زیستی عمل کرده و توانایی بالایی درجذب گاز CO2 اتمسفر دارند، اما تا کنون این توانایی بصورت کمی ارائه نگردیده است. هدف از این پژوهش کمی‌سازی پتانسیل درختان اطراف کارخانه در جذب دی‌اکسیدکربن اتمسفر و تبدیل آن به ماده آلی پایدار در اندام‌‌های درخت و خاک منطقه است. به این منظور از میان توده‌های همسال و خالص چهار گونه درختی پهن برگ وسوزنی‌برگ شامل توت (‌Morus alba)، اقاقیا (Robinia pesudoacacia)، کاج تهران (Pinus eldarica) و سرو نقره‌ای (Cupressus arizonica) کاشته شده در اطراف کارخانه فولادمبارکه تعداد 15 اصله درخت بصورت تصادفی و پراکنش مناسب در طبقات قطری و ارتفاعی انتخاب و پس از قطع به اجزای مختلف شامل تنه، شاخه‌های اصلی، سرشاخه، برگ و ریشه تبدیل شده و وزن تر هر جزء محاسبه گردید. نمونه‌هایی از هر جزء برای تعیین وزن خشک و میزان کربن درختان به آزمایشگاه انتقال یافت. ‌کربن آلی خاک با استفاده روش والکی-بلاک در آزمایشگاه تعیین گردید. نتایج این تحقیق نشان داد درمجموع در جنگل‌های اطراف کارخانه فولادمبارکه طی مدت 17 سال 385هزار و 430 تن دی‌اکسیدکربن از اتمسفر جذب شده‌ است.

محیط‌زیست، صنایع آهن و فولاد، دی‌اکسیدکربن، جنگل‌کاری، فولادمبارکه