قنبر حیدری - گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
هاشم نیکومرام - استاد گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
حمید رضا وکیلی فرد - دانشیار گروه حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

هدف: بیشتر سازمان­ها در فرآروی دامنه گسترده­ و با نگاره­های گوناگونان از رفتارهای متقلبانه قرار می­گیرند. آن اثر نامناسب روی اعتماد، خوشنامی و شاخص پاکدامنی افراد، سازمان­ها و جامعه دارد. هدف بررسی شناسایی و بازنمایی صفات تاریک شخصیت در گرایش به رفتارهای متقلبانه با آزمون اعتماد اجتماعی بوده است. روش: روش پژوهش از بعد راهبردی کمی، از لحاظ هدف کاربردی، از دید ماهیت توصیفی است. جامعه آماری از میان ناظران گوناگون درون و برون سازمانی که در حوزه نظارتی همکاری دارند، به صورت نمونه­گیری تصادفی و پاسخ نامه های دریافتی به شمارگان ۲۴۹ در سال ۱۴۰۰می­باشد. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه استاندارد و تحلیل فرضیه­ها به کمک مدل­سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزیی بوده است. یافته ­ها: تحلیل فرضیه­ ها نشان می­دهد که صفات تاریک شخصیت ماکیاولیسم، خودشیفتگی، جامعه­ستیزی، دگرآزای و کینه ­توزی در گرایش به رفتارهای متقلبانه دارای تاثیر مثبت معنی ­داری بودند. ولی در تاثیرگذاری صفات پنهان شخصیت در گرایش به رفتارهای متقلبانه، متغیر اعتماد اجتماعی نقش میانجی ندارد. نتیجه­ گیری: برآیند پژوهش حاکی از آن است که ویژگی­های تاریک شخصت، جایگاه افراد و محیط سازمانی می­تواند بر نگرش­ها، رفتارهای ناپسند اجتماعی و غیر اخلاقی در همسویی منافع شخصی و سازمانی و یا هر دو تاثیر گذارد. این یک چالش بزرگ در برابر همه مشارکت­ کنندگان در اکوسیستم گزارشگری مالی با کیفیت و ناشی از سرپیچی­ های فردی و سازمانی است. دانش ا­فزایی: در این بررسی نخستین بار در ایران بود که کارکنان نظام نظارتی و کنترلی در نقش کارکنان و مدیران سازمان­های عمومی و خصوصی قرار داده شده­اند. تا گرایش آنها به رفتارهای متقلبانه مطالعه شود. نتایج آن می­تواند به پارادایم­های موجود در باره نقش شخصیت و رفتار در گرایش به رفتارهای متقلبانه، در حسابداری، حسابرسی، راهبری سازمانی و مدیریتی کمک نمایید.

رفتارهای متقلبانه, اعتماد اجتماعی, صفات تاریک شخصیت