تحولات توسعه شهری در ۲۰ ساله گذشته شهر تهران از منظر جامعه شناسی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، دوره: 5، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JOU-5-3_052
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 65
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نیره مبارکی فرد

دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسایل اجتماعی ایران،واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

بهرام قدیمی

استادیارجامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

مهرداد نوابخش

استاد جامعه شناسی،دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

در شهر تهران چهار دسته از عوامل در توسعه شهری نقش داشته اند که تعامل و برهم کنش این مجموعه از عوامل در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی به عنوان مهم ترین عوامل توسعه شهری قابل ذکر است. هدف کلی پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی روند تحولات توسعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهننگی شهر تهران در فاصله ۲۰ ساله گذشته است. سوال پژوهش این است که آیا تحولات توسعه شهری بر توسعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شهر تهران در ۲۰ سال گذشته تاثیر داشته است؟ روش تحقیق حاضر اسنادی و تاریخی است. با استفاده از آمارهای سرشماری ها چهار شاخص عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در توسعه کلان شهر تهران تعیین شده و با استفاده از تحلیل خوشه ای و تحلیل عاملی، فرضیه های تحقیق بررسی شد و مورد تایید قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد در توسعه اجتماعی رویکرد انسانی و فرهنگ محور به توسعه می تواند ضمن تقویت و ارتقای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه پایدار، به نتایج جامع و اثربخش منتهی شود. توسعه کالبدی تهران با رویکرد اقتصادی نظریه نوسازی برای توسعه، قابل تبیین است. توسعه سیاسی تهران با توسعه شهری هم ارز نیست و اما توسعه تاریخی و اقتصادی تهران تحت تاثیر توسعه شهری بوده است.

کلیدواژه ها

توسعه شهری, توسعه کالبدی, توسعه اجتماعی, توسعه سیاسی, توسعه اقتصادی, توسعه فرهنگی, توسعه تاریخی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.