نیلو علایی - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران
احمد عبدی - گروه فیزیولوژی ورزشی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران

مقدمه و هدف: یائسگی با کاهش استروژن و اختلال در عملکرد اندوتلیال همراه بوده که به خطر آترواسکلروز کمک می کند. مولکول های چسبان نقش مهمی در ایجاد و پیشرفت آترواسکلروز عروق کرونر دارند. هدف از این مطالعه مقایسه اثر ورزش هوازی، مریم گلی و ترکیب آنها بر سطوح سرمی مولکول چسبندگی بین سلولی-۱ (ICAM-۱)، مولکول چسبندگی سلولی عروقی محلول ۱ (sVCAM-۱) و اندوتلین-۱ (ET-۱) در زنان یائسه بود.مواد و روش ها: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، ۳۲ نفر زن یائسه انتخاب (سن ۵/۴ ± ۶۲/۵۱ سال، شاخص توده بدنی ۸۹/۲ ± ۰۷/۲۴ کیلوگرم بر متر مربع) و به طور تصادفی به چهار گروه کنترل-دارونما (C)، تمرین هوازی (AT)، مریم گلی (So) و تمرین- مریم گلی (ATSo) تقسیم شدند. گروه های تمرین به مدت هشت هفته، هر هفته پنج جلسه در برنامه تمرینی هوازی (با شدت ۴۰ تا ۸۰ درصد حداکثر ضربان قلب ذخیره، ۲۵ تا ۴۵ دقیقه) شرکت کردند. به گروه های So و ATSo روزانه ۳ عدد قرص ۱۰۰ میلی گرمی So در صبح، ظهر و عصر داده شد. داده ها با استفاده از آزمون t همبسته و تحلیل کوواریانس در سطح معنا داری ۰۵/۰> p آزمون شد.نتایج: AT و So باعث کاهش معنا دار ICAM-۱ (۰۲۲/۰= p و ۰۴۱/۰=P)، sVCAM-۱ (۰۱۵/۰=P و ۰۱۸/۰=P) و ET-۱ (۰۱۶/۰=P و ۰۲۳/۰=P) شد. همچنین مداخله هم زمان AT و SP، اثر مثبت بر کاهش ICAM-۱ (۰۰۰۱/۰=P)، sVCAM-۱ (۰۰۰۱/۰=P) و ET-۱ (۰۰۰۱/۰=P) داشت.نتیجه گیری: AT و So با تاثیر بر سطوح سرمی ICAM-۱، sVCAM-۱ و ET-۱ باعث بهبود عملکرد اندوتلیال در زنان یائسه می شود. باوجوداین، اثر ترکیب تمرین و مکمل بیشتر بود.

فعالیت ورزشی, مریم گلی, مولکول چسبان بین سلولی-۱ (ICAM-۱), مولکول محلول چسبندگی سلولی عروقی-۱, اندوتلین-۱ (ET-۱), یائسگی