علیرضا زرین وفا - دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران
سعید حقیقی - استادیار گروه معماری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

امروزه نحوه نگرش به جهان معاصر دچار تحول عظیمی شده که به تبع آن شیوه ی زندگی، کار، ارتباطات و... مردم و جامعه نیز تغییر کرده است. در این میان در دهه ی اخیر معماری نیز از تغییر و تحول عظیمی (تغییرات فرم و فضای واقعی با تاثیر از فضای مجازی و ورود به دنیای متاورس) برخوردار شده است، بنابراین معماری معاصر سعی دارد خود را از قید و بند شیوهی تجسم بسیار قطعی و عینی رها سازد، زیرا ساختمانها به شکل فزایندهای ایستا دچار رکود شده اند به این دلیل، معماری امروز فراتر از گذشته حرکت کرده و به نوعی معماری پویا و متغیر مبدل گردیده، که موجب تغییر روابط فضایی (مانند تغییر مفاهیم مرز میان برون و درون و...) و فرم در معماری (متاثر از ریاضیات جدید و هندسه توپولوژیکال) شده است. هدف این پژوهش بررسی تاثیرات هندسه توپولوژیک به همراهی تکنولوژی مجازی (نرم افزارهای شبیه ساز) در جهت شکل گیری فرمها و فضاهای پیچیده، آزاد و خیال پردازانه در معماری معاصر می باشد. بنابراین برای رسیدن به این اهداف، تحقیقات وسیع و کاربردی در این مورد ضرورت پیدا میکند و این سوال مطرح میشود که آیا با بهره گیری معماری مجازی و هندسه توپولوژیک می توان به شکل گیری فرمها و فضاهای پیچیده در معماری معاصر دست یافت؟ با فرض این که معماری معاصر در حال تغییر و مبدل شدن به معماری پویا و سیال است به نظر می رسد هندسه توپولوژیک میتواند منجر به خلاقیت در ارائه فرم آزاد و ایجاد تجربه حسی فضایی جدید در ناظر و خلق فضاهای عملکردی انعطاف پذیر شود که متناسب با نیازهای متغیر جوامع امروزی میباشد. توپولوژی یکی از الفاظ و روشهای معماری است که به سختی میتوان برای آن تعریف روشنی ارایه داد. در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات نمونه های موردی و نظریه های موجود ابتدا به مفهوم توپولوژی پرداخته می شود، در ادامه با مفهوم توپولوژی در معماری آشنا می شویم و پس از آن ارتباط آن با معماری معاصر اشاره می شود که تحت تاثیر معماری مجازی قرار گرفته است. پس از بررسی مفهوم توپولوژی، به بررسی آن به زبان ریاضی و معماری می پردازیم و بازتاب این هندسه را در آثار معماری معاصر مورد بررسی قرار میدهیم و در نهایت به الگویی ارتباطی و اصول طراحی در این زمینه دست خواهیم یافت.

معماری، ریاضیات، هندسه توپولوژی، احجام غیر منتظم، معماری مجازی، فرم و فضا در معماری