معصومه افشاری - دانش آموخته ی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

اندیشه و تصویردرشعر شاعران ایرانی خط سیر متنوع ودرعین حال مشخصی طی می کند. روحانیون مسلمان شیعه به ویژه از دورهی قاجار تاکنون قدرت زیادی درشعر وشاعری ازخود نشان داده اند. اختلافات قدیمی میان نگرش فقهی با سایر انواع دیدگاه های بزمی، صوفیانه در این گونه افراد واین قشر خاص، محقق را به این سوال می رساند که روحانی، برای بیان عواطف شاعرانه خود از چه زبانی یا چه تصاویری استفاده میکند و موضوعات منتخب ذهن او تابع چه گفتمانی است. اشعار روحانیون به مضامین مدحی، مرثیه ای، عرفانی و صوفیانه، قیامت و معاد و در شعرشاعران معاصر انقلاب ۱۳۵۷ ایران، جنگ ایران و عراق قابل دسته بندی است. قدرت در ذهنیت متن ادبی حاصل از نوشته های روحانیون به قدرت مادی، معنوی (شهادت، خدا و....) نمود می یابد. در سنت سیر حرکت روحانیون شاعر برمدار عربی گرایی و کهن گرایی است که در شعر شاعران روحانی معاصر این روند کمرنگ می شود.این شاعران با بهره گیری از صورخیال فضایی محسوس و ملموس را در اشعار خویش به تصویر می کشند. در این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی - ضمن استقراء شعر شاعران روحانی از دوره قاجار تاکنون، به قدرت و سنت و طبقه بندی موضوعی ودسته بندی ویژگی های زبانی وادبی این اشعار پرداخته شده است.

قدرت، سنت، تحلیل گفتمان،فوکو، اشعار روحانیون، آرایه های ادبی