گونه های حس آمیزی در غزلیات حافظ

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 463

فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUT-13-1_005

تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1402

چکیده مقاله:

حس آمیزی نوعی هنجارگریزی معنایی است که با شکستن نظام معمولی واژه ها و ایجاد مفهوم خلاف عادت، باعث ایجاد لذت ادبی در مخاطب می شود. در این شیوه از نگارش، شاعر با شگرد زبانی شکستن ساختار سطحی الفاظ و نه ساختار عمیق و ژرف آن ها، نظام رایج ذهنی خواننده یا شنونده را درهم می شکند و با آفرینش تصویری بکر و تازه، موجب شگفتی مخاطب می شود. در این جستار، نگارندگان با الهام از مکتب زبان شناختی تحلیلی لیکاف و جانسون، به شیوه توصیفی تحلیلی، گونه های حس آمیزی را در غزلیات حافظ بررسی کرده اند. نوشتار پیش رو نشان از آن دارد که حس آمیزی در سروده های حافظ، افزون بر انواع مختلف حسی آن، بر مفاهیم مختلف و متفاوت معنایی دلالت دارد. از شیوه های جالب توجه در اشعار حافظ، تاکید بر نوع خاصی از حواس در حس آمیزی و انتقال معنا از حوزه مبدا به حوزه های مختلف از مقاصد معنایی است. حافظ با انتخاب این گونه از حس آمیزی، سبب افزایش بافت بلاغی و هنری کلام شده و به منظور ارتقا بخشیدن به شان و مرتبه امور محسوس و پیوند جهان ذهنی و عینی، به حس آمیزی عینی انتزاعی توجه ویژه ای داشته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

عبدالرضا سیف

استاد زبان و ادب فارسی دانشگاه تهران

میلاد موحدی راد

دانشجوی دکتری، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

علی اصغر اسکندری

دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعافراشی، آزیتا (۱۳۹۷)، استعاره و شناخت، چاپ ۱، تهران، پژوهشگاه ...
  • بهمنی مطلق، حجت الله (۱۳۹۶)، جایگاه و نقش حس آمیزی ...
  • جولایی، کامیار؛ افراشی، آزیتا (۱۴۰۰)، حس آمیزی در زبان فارسی، ...
  • حافظ، شمس الدین محمد (۱۳۸۱)، دیوان، به اهتمام محمد قزوینی ...
  • زارع، مهدی (۱۳۹۸)، حسامیزی در شعر عبدالوهاب البیاتی، زبان و ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا (۱۳۷۶)، موسیقی شعر، چاپ ۵، ویرایش ۳، ...
  • (۱۳۸۳)، صور خیال در شعر فارسی؛ تحقیق انتقادی در تطور ...
  • (۱۳۸۸)، این کیمیای هستی؛ مجموعه مقاله ها و یادداشت های ...
  • (۱۳۹۱)، رستاخیز کلمات؛ درس گفتارهایی درباره نظریه ادبی صورتگرایان روس، ...
  • (۱۳۹۲)، زبان شعر در نثر صوفیه، چاپ ۵، تهران، سخن ...
  • شمیسا، سیروس (۱۳۸۶)، نگاهی تازه به بدیع، ویرایش ۳، تهران، ...
  • صفا، ذبیح الله (۲۵۳۶)، تاریخ ادبیات در ایران، جلد ۲، ...
  • فاضلی، شیما (۱۳۹۷)، ساختار و ارزش های هنری حس آمیزی ...
  • کریمی، پرستو (۱۳۸۷)، حواس پنج گانه و حسامیزی در شعر، ...
  • محمودی، علیرضا؛ راشکی، فاطمه (۱۳۹۵)، بررسی حس آمیزی در اشعار ...
  • مرتضایی، سید جواد (۱۳۸۲)، ظرافت های بدیعی در شعر حافظ، ...
  • مدیرزاده طهرانی، فاطمه اعظم السادات؛ اوجاق علی زاده، شهین؛ امامی، ...
  • گونه های حس آمیزی در سرودههای سعید عقل و نیما یوشیج [مقاله ژورنالی]
  • نمایش کامل مراجع