ارزیابی زیست محیطی بیابان زایی در حوضه آبخیز شهراصفهان با استفاده از مدل مدالوس و داده های سنجش از راه دور

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JAMEUM-13-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 75
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدابراهیم عفیفی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان

خلیل علی نژاد

دانشجوی دکتری جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد لارستان

مرضیه موغلی

عضو هیات علمی گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران

چکیده

تخریب سرزمین یک فرایند جهانی است که در نهایت منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می شود و اگر مفهوم آن را نوعی ناپایداری و عدم تعادل در رابطه بین انسان و محیط قلمداد کنیم، باید پذیرفت که بخش اعظمی از جهان و کشور ایران با این مشکل زیست محیطی روبرو است. مقابله با پدیده تخریب سرزمین و بیابان زایی نیازمند ارزیابی وپایش نوع وشدت تخریب اراضی، تعیین دلایل تخریب صورت گرفته و اتخاذ اقدامات لازم برای مواجهه با مشکل پیش آمده و نیز بررسی صحت انجلام پروژه های مزبور است . فناوری سنجش از دور نقش بسیار ارزنده ای در ارزیابی و پایش تخریب سرزمین و بیابان زایی در مقیاس های محلی، منطقه ای و جهانی دارد و سبب ایجاد رویکرد جدیدی در مطالعات مربوط به ارزیابی و پایش بیابان زایی گردیده است . در این مطالعه سعی شد با استفاده از داده های سنجش از دور و مدل مدالوس به ارزیابی بیابان زایی حوزه آبخیز شهر اصفهان پرداخته شود. درگام اول، بر اساس وضعیت منطقه، شش معیار اقلیم، خاک، پوشش گیاهی، آب زیرزمینی و مدیریت و سیاست برای ارزیابی میزان تخریب، مدنظر قرار گرفت. شاخص ها بر اساس میزان تاثیرشان بر فرایند تخریب، کمی و به هر کدام از آن ها طبق روش فازی امتیازی بین ۵/۰ تا ۱ داده شد و در مقیاس پیکسل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که ۴ درصد از سطح منطقه در رده خفیف،۱۰ درصد منطقه در رده متوسط و ۸۶ درصد منطقه در رده شدیدبیابان زایی قرار دارد . از نظر حساسیت محدوده به تخریب، ۴% از مساحت کل محدوده در طبقه بالقوه، ۲۲% در طبقه شکننده A، %۵۰ در طبقه شکنندهB، %۲۰ در طبقه شکنندهC و ۳% در طبقه بحرانی قرار دارد. بنابراین حدود ۹۲% از مساحت منطقه در طبقه شکننده قرار دارد.

کلیدواژه ها

بیابان زایی, مدالوس, سنجش از دور, شهر اصفهان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.