شکوفه شگرفیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران و میط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
امیررضا زراتی - استاد، دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
میثم فاضلی - کارشناس ارشد سازه های هیدرولیکی، شرکت توسطعه منابع آب و نیروی ایران

امروزه رسوب گذاری، مهم ترین عامل کاهش عمر و حجم مفید مخازن سدها بوده و بزرگترین مشکلی محسوب می شود که در صنعت سدسازی در دنیا مطرح است. یکی از راه حل های این مشکل، رسوب شویی، آزاد در مخازن است. مدل سازی رسوب شویی آزاد به صورت های فیزیکی و عددی انجام شده است. مدل های عددی سه بعدی با قابلیت شبیه سازی حمل رسوب، کف کنی و رسوب گذاری، میزان رسوب خروجی از مخزن را محاسبه کرده و با محاسبه تغییرات سطح آب، تغییرات تراز رسوبات، میزان سرعت و تنش برشی و همچنین شیب های ایجاد شده، می توانند کارایی رسوب شویی را تعیین کنند. این مقاله به اهمیت، کارایی و میزان دقت و خطای این مدل ها با توجه به شرایط مخزن و انتخاب فرمول بار بستر پرداخته و مروری بر شبیه سازی عددی سه بعدی رسوب شویی های انجام شده دارد که در برخی از آن ها به سناریوهای مختلف از لحاظ مقدار و پال سهای دبی توجه شده است. همچنین، این مقاله در مورد میزان خطا و عدم قطعیت های این مدل ها نیز بحث می کند.

رسوب شویی آزاد، تخلیه مخزن، مدل سازی رسوب شویی ، رسوب شویی مخزن، مدل ۳ بعدی رسوب شویی آزاد