بازاندیشی نظریه نحو فضا در تحلیل ساختار فضایی خانه های درونگرا در دوران قاجار
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات میان رشته ای معماری ایران، دوره: 2، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_JISIA-2-3_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 323
نویسندگان
استادیار گروه معماری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
چکیده
ساختار فضایی خانه های ایرانی، به رغم تفاوت های مکانی، دارای ویژگی های کالبدی یکسانی هستند. در طول تاریخ، عوامل مختلفی بر شکل دهی عناصر کالبدی خانه ها تاثیر داشتند که اقلیم، فرهنگ، اقتصاد از مهم ترین آن هستند. این پژوهش به دنبال تحلیل ساختار فضایی خانه های درون گرا دوران قاجار با رویکرد نحو فضا بوده تا میزان تاثیرپذیری معیارهای محرمیت، هندسه، سلسله مراتب، جهت گیری و ترکیب بندی را شناسایی کند. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و جمع آوری مطالب به روش کتابخانه ای و مشاهده میدانی انجام شده است. در فرآیند تحلیل، چهار خانه قاجاری با کالبد حیاط مرکزی در شهرهای شاخص اقلیم های چهارگانه ایران انتخاب شدند تا از طریق آنالیز نمودارهای حاصل از گراف دسترسی داده ها و تحلیل قیاسی، نقش اقلیم، فرهنگ و اقتصاد در شاخصه های کالبد معماری مشخص شود. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که در کالبد حیاط مرکزی به دلیل رعایت محرمیت، قسمت خصوصی نسبت به ورودی بیشترین فاصله را دارد. هندسه پلان محورگرا بوده و وجود سلسله مراتب فضایی در بخش ورودی به سیرکلاسیون طبیعی داخل خانه یاری رسانده است. جهت گیری در اقلیم های مرطوب سمت باد محلی بوده که به تهویه کمک کرده و در اقلیم های گرم وخشک و سردوکوهستانی به سمت جنوب بوده تا قسمت های اصلی خانه در زمستان با نور خورشید گرم شوند. ترکیب بندی نیز در نمونه های بررسی شده در کمال خود بوده و در عناصر جزئی آن از مصالح بومی استفاده می شده است.کلیدواژه ها
نحو فضا, خانه های درون گرا, دوران قاجاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.