کانت و داکینز؛ سنجش تفاسیر پیشا/ پسا تکاملی از طبیعت و اخلاق
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه فلسفه غرب، دوره: 1، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_WPIKI-1-3_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 137
نویسندگان
دکتری فلسفه اخلاق، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران
کارشناسی ارشد فلسفه اخلاق، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
کانت به عنوان فیلسوف پیشاتکاملی شناخته می شود. زیرا محتویات متضاد با نظریه ی تکامل در نظام طبیعت شناختی و نیز در دستگاه اخلاقی او مشهود است؛ به نحوی که می توان مضامینی همچون محوریت اراده و نقش گسترده ی عقلانیت در نگاه او را در تقابلی صریح با اخلاق تکامل گرایانه- که مبتنی بر بخت، سازگاری و جهش طبیعی است- شناخت. با این حال، امکان تبادل رای همراه با توافق نسبی میان اخلاق کانتی و تکاملی ذاتا منتفی نبوده و به درک و استماع ما از آغاز و انجام اخلاق به روایت دو نظریه وابسته است. در این طریق، اگر طبیعت را مایل به توسعه ی حیات اخلاقی انسان بدانیم، یا اراده ی خویش فرمای آدمی را انکار کنیم، از کانت فاصله گرفته ایم؛ اما با اقرار به صبغه ی وحشی طبیعت، یا به قول داکینز با نظر به مقاومت خودخواهانه ی طبیعت در برابر اخلاق و متقابلا با تشریح نقاط برتری اراده ی انسان بر سوائق و غرایزش، هم سخنی قابل مشاهده ای را میان دو نظریه برقرار ساخته ایم. با این وصف و در تبادل با ایده ای امروزی ژن خودخواه، قانون اخلاقی کانت و اراده ای که واضع آن است، به عنوان یک محصول فرهنگی- تکاملی و عامل بقای موجه برای نوع انسانی تفسیر می شود.کلیدواژه ها
اخلاق تکاملی, داکینز, ژن خودخواه, طبیعت گرایی, کانتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.