هاجر لک کمری - کارشناس ارشد مشاوره توانبخشی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم پزشکی، تهران، ایران.
کاظم قجاوند - استادیار گروه مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی، خمینی شهر، اصفهان، ایران
طهامه هموطن - استادیار گروه روانشناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم پزشکی، تهران، ایران

افراد دارای انواع مختلف معلولیت متفاوت و ناهمگون هستند و تجربه معلولیت ناشی از تعامل عوامل سلامتی، شخصی و محیطی به طور قابل توجهی متفاوت است . در همین راستا پژوهش حاضر با هدف مقایسه صفات شخصیتی مبتنی بر دی.اس.ام-۵، کیفیت زندگی و پریشانی روانشناختی در بین معلولین جسمی و ناشنوا انجام شد. پژوهش حاضر یک مطالعه علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل دانشجویان معلول جسمی و ناشنوای شاغل به تحصیل در دو دانشگاه تهران و فرشتگان در نیم سال اول سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود؛ که از این میان ۱۰۰ نفر واجد شرایط به صورت هدفمند وارد مطالعه شدند ۵۰) دانشجوی معلول جسمی و ۵۰ دانشجوی ناشنوا). ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه صفات شخصیتی مبتنی بر دی.اس. ام-۵ (کروگر و همکاران، (۲۰۱۲، مقیاس کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (۱۹۹۶) و مقیاس پریشانی روانشناختی (کسلر (۲۰۰۲ بود. تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه ۲۴ با استفاده از آزمون تحلیل واریانس صورت گرفت. یافته ها نشان داد در صفات شخصیتی مبتنی بر دی.اس.ام-(p<۰/۰۰۱ ) ۵ و کیفیت زندگی (p<۰/۰۳۱) بین دانشجویان با معلولیت جسمانی و ناشنوا تفاوت معناداری وجود دارد. در پریشانی روانشناختی بین دو گروه اختلاف آماری معناداری مشاهده نشد .(p<۰/۴۵۷) به نظر میرسد حضور در دانشگاه ویژه افراد ناشنوا - دانشگاه فرشتگان- جامعه افراد ناشنوا را از انگ و تبعیض محافظت میکند و در عین حال تعاملات اجتماعی بین افراد ناشنوا و کمشنوا را افزایش میدهد که میتواند در ارتقاء کیفیت زندگی و کاهش صفات نابهنجار شخصیتی دانشجویان ناشنوا در مقایسه با افراد معلول جسمانی که در دانشگاه تهران به تحصیل اشتغال دارند، اثرگذار باشد.

صفات شخصیتی، کیفیت زندگی، معلولیت، جسمانی، ناشنوا.