برومند صلاحی - University of Mohaghegh Ardabili
مهناز صابر - University of Mohaghegh Ardabili
عباس مفیدی - Ferdowsi University of Mashhad

تبخیر و تعرق یکی از مهم­ترین مولفه­ها در بیلان و مدیریت آب است. در این پژوهش به ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر میزان تبخیر و تعرق پتانسیل در بخش جنوبی حوضه آبریز رودخانه ارس با استفاده از داده­های ریزمقیاس شده مدل GFDL-ESM۲M در ریزگردان دینامیکی CORDEX تحت سناریوی RCP۸.۵ طی دوره ۲۰۵۰-۲۰۲۱ و مقایسه آن با مقادیر دوره پایه (۱۹۸۵-۲۰۰۵) پرداخته شد. از داده­های با قدرت تفکیک افقی ۲۲*۲۲ کیلومتر مدل GFDL-ESM۲M در این پژوهش استفاده گردید. یافته­های پژوهش نشان داد مقدار حداقل و حداکثر دما و به تبع آن ETp دوره آینده در مقایسه با دوره پایه در تمامی شش ایستگاه مورد مطالعه حوضه ارس (اردبیل، اهر، جلفا، خوی، ماکو و پارس­آباد) افزایش خواهد یافت. مقدار این افزایش حداقل دما بین ۴/۱ تا ۸/۳ درجه سانتی­گراد و برای حداکثر دما ۷/۱ تا ۲/۲ درجه سانتی­گراد تخمین زده شده است. دامنه افزایش  ETpسالانه بین ۱۳۳ میلی­متر در خوی تا ۱۸۹ میلی­متر در اهر متغیر است. در مقیاس ماهانه ETp تمامی ایستگاه­ها از ژانویه تا ژوئیه با افزایشی بین ۹/۳ تا ۱/۶۴ میلی­متر و از اوت تا دسامبر با کاهشی حدود ۷/۰ تا ۲/۳۸ میلی­متر برآورد شد. برآورد افزایش ETp دوره آینده در حوضه به ویژه در ماه­های فصل بهار که از نظر نیاز آبی حائز اهمیت فراوانی است، ضرورت توجه ویژه به احتمال این افزایش برآوردی در برنامه­ریزی­های بخش آب و انرژی را ایجاب می­کند.

Aras, CMIP۵, GFDL model, potential evapotranspiration, RCP۸.۵., ارس, تبخیر و تعرق پتانسیل, RCP۸.۵, CMIP۵, مدل GFDL.