حسین بیگی - استادیار، گروه آموزشی حقوق جزا و جرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه ، ایران
سمیرا کیانفر - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، واحد مراغه، دانشگاه آزاد اسلامی، مراغه، ایران

پس از ورود فناوری های نوین اطلاعاتی بر زندگی مردم کم کم آثار آن بر جنبه های متعدد زندگی از جمله حقوق کودکان و نوجوانان آشکار گردید. حق سلامت روان از اصلی ترین مولفه های سلامت و از مهم ترین مصادیق حقوق کودکان و نوجوانان می باشد. سلامت روان کودکان و نوجوانان با توجه به رشد و توسعه فضای مجازی موضوعی است که در تحقیق حاضر به آن پرداخته ایم و سعی کرده ایم که توصیه هایی نیز برای والدین داشته باشیم . به دلیل ویژگی های خاص فضای مجازی و نو بودن این پدیده بسیاری از والدین فرصت ، امکان و یا توان کافی برای شناخت دقیق این فضا و کاربردهای آن را به دست نیاورده اند و عدم آشنایی مناسب آنها با این فضا و در مقابل استفاده روزمره کودکان و نوجوانان از این فضا باعث شده است که یک فضای محرمانه و خصوصی در داخل خانه برای فرزندان ایجاد شود و آنها بدون دغدغه و بدون احساس وجود ناظر بیرونی به سایت های مختلف در این فضا دسترسی یافته و بعضا به دلیل ویژگی های سنی و شخصیتی و کنجکاوی های خود متاثر از فضا های ناسالم موجود در اینترنت گردند . پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی تحلیلی آینده نگر و جامعه مورد مطالعه کودکان و نوجوانان با نگاه به حق سلامت روان آن ها در فضای مجازی است . منابع مقاله حاضر، مقالات پیرامون موضوع سلامت روان و فضای مجازی به روش کتابخانه ای از پایگاههای ایرانداک، سیویلیکا، نشریات جهاد دانشگاهی طی سالهای اخیر مورد جستجو و بازبینی قرار گرفت ترکیب مطالب و نتایج ، در شرایط کنونی که کودکان از سنین پایین شروع به یادگیری و استفاده از فضای مجازی می نمایند به مرور تبدیل به افراد ماهری در این زمینه خواهند شد، بهتر است والدین سعی نمایند تا سواد دیجیتال خود را افزایش داده تا در صورت لزوم بتوانند استفاده فرزندان خود را از این فضاها محدود نمایند . نتیجه اینکه توصیه می شود زمان هایی را اختصاص دهند تا همراه فرزندشان از سایت های مختلف دیدن کنند. راجع به محتوای آنها صحبت کنند و بازی و فعالیت هایی داشته باشند. در این صورت امکان نظارت والدین بر فرزندان فراهم می شود و ضمن کنترل اثربخش آنان به بهبود سلامت روان آنان در سایه تدابیر اخلاقی کمک بسیاری خواهد کرد.

فضای مجازی ، حق سلامت روانی ، کودک، نوجوان، تدابیر قانونی .