بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد دانه در ژنوتیپ های لوبیاچیتی
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی، دوره: 15، شماره: 45
- کد COI اختصاصی: JR_JCB-15-45_015
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 74
نویسندگان
Crop and Horticultural Science Research Department, Arak Agriculture and Natural Resources Research and Education Center (AREOO), Arak, Iran,
Crop and Horticultural Science Research department,Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Zanjan, Iran.
Crop and Horticultural Science Research department,Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Zanjan, Iran.
چکیده
چکیده مبسوط مقدمه و هدف: وجود اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای صفات کمی مثل عملکرد دانه می تواند انتخاب ژنوتیپ های برتر را برای توسعه ارقام اصلاح شده محدود کند. به منظور محاسبه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط، به نژادگران ژنوتیپ ها را در چندین محیط ارزیابی می کنند تا ژنوتیپ های با عملکرد و پایداری بالا شناسایی شوند. این آزمایش به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط بر روی تعداد ۱۱ ژنوتیپ لوبیا چیتی با استفاده از روش های پارامتری و ناپارامتری و مدلGGE بای پلات به منظور ارزیابی ژنوتیپ ها و محیط ها، تعیین روابط بین ژنوتیپ ها و محیط ها و شناسایی ژنوتیپ ایده آل انجام شد. مواد و روش ها: در این آزمایش تعداد ۹ لاین لوبیاچیتی به همراه ارقام غفار و لاین Cos۱۶ (در مجموع ۱۱ لاین)، طی سال های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ در دو ایستگاه خمین و زنجان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به منظور دستیابی به ارقام لوبیاچیتی با عملکرد بالا و بازارپسندی مطلوب انجام گرفت. جهت انتخاب ژنوتیپ های پایدار با عملکرد بالا از روش های پارامتری و ناپارامتری و جهت گزینش ژنوتیپ های برتر و سازگار با محیط های انجام آزمایش از تجزیه GGE بای پلات استفاده شد. یافته ها: وجود اثر متقابل معنی دار ژنوتیپ × محیط حاکی از واکنش متفاوت ژنوتیپ ها به محیط های مختلف بود. در روش های پارامتری ژنوتیپ های G۴، G۸، G۹ و تا حدودی G۲ و در روش های ناپارامتری ژنوتیپ های G۲، G۸،G۳، G۴ و تا حدودیG۹ با عنوان ارقام پایدار معرفی شدند. تجزیه بای پلات نشان داد که ژنوتیپ Cos۱۶ در محیط های زنجان سال اول و دوم و ژنوتیپ G۲ در محیط های خمین سال اول و دوم بیشترین عملکرد را از خود نشان دادند. ژنوتیپ هایG۱۱ وG۷ با بیشترین فاصله تا خط ATC دارای عملکرد پایین و نیز پایداری عملکرد پایین بودند. هیچ کدام از ژنوتیپ ها به عنوان ژنوتیپ مطلوب که دارای میانگین عملکرد بالا و نیز پایداری عملکرد بالایی باشند وجود نداشتند ولی ژنوتیپ G۲ و در مرحله بعد ژنوتیپ G۴ در فاصله اندکی نسبت به ژنوتیپ ایده آل قرار داشتند. هیچ کدام از محیط های مورد بررسی نیز به محیط ایده آل نزدیک نبوده و بنابراین نمی توان هیچ کدام از آن ها را به عنوان نماینده محیط ها برای تفکیک ژنوتیپ ها در نظر گرفت. نتیجه گیری: شاهد Cos۱۶ در محیط های زنجان سال اول و دوم و ژنوتیپG۲ در محیط های خمین سال اول و دوم بیشترین عملکرد را دارا هستند. هیچ ژنوتیپ ایده آلی مشاهده نشد ولی دو ژنوتیپ شاهد Cos۱۶ و G۴ را می توان به عنوان ژنوتیپ های برتر معرفی کرد.کلیدواژه ها
Compatibility, Performance, Parametric methods, Stability, پایداری, روش های پارامتری, سازگاری, عملکرداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.