تاثیر تحقق اضطرار بر فقه کیفری خانواده

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: دوفصلنامه پژوهش های فقهی زنان و خانواده، دوره: 4، شماره: 8
  • کد COI اختصاصی: JR_ZKJ-4-8_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 69
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم ورزدار

درس دانشگاه و دانش پژوه دکتری فقه خانواده، ، مجتمع آموزش عالی بنت الهدی،

عاتکه قاسم زاده

پژوهشگر و مدرس دانشگاه و دانش پژوه دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه مازندران

چکیده

اضطرار از شرایطی است که می­تواند باعث تغییر در احکام شریعت شود. ازآنجاکه خانواده، بنیادی­ترین نهاد اجتماع­ساز و مامن انس و آرامش جسم و جان آدمی است، مجموعه احکام فقهی خانواده در دو قالب تکلیفی و وضعی، مقرر شده­اند تا سعادت و تعالی مادی و معنوی این نهاد، اعضای آن و جامعه را تامین و تضمین کنند. باوجوداین، تحقق شرایط اضطرار، گاهی فقه کیفری خانواده را نیز متاثر می­کند. حال پرسش آن است که تحقق شروط اضطرار یعنی، ترس بر تلف­شدن نفس محترمه یا اعضای بدن، فعلیت اضطرار، فقدان مفری برای خروج از وضعیت اضطرار و عدم ورود در شرایط اضطرار چه تاثیری بر احکام تکلیفی و وضعی در فقه کیفری خانواده دارد. دیگر آنکه ملاک و معیار در تشخیص تحقق اضطرار چیست. پژوهش پیش­رو به روش تحلیلی-توصیفی و بااستناد به منابع کتابخانه­ای بدین نتایج دست یافته است که براساس قاعده: «الضرورات تبیح المحظورات»، احکام تکلیفی ناظر بر حرمت به اباحه مبدل می­شود، ولی در احکام وضعی ورود ندارد. ملاک و معیار در تشخیص تحقق اضطرار در امور ساده، مراجعه به نظر عرف و در موارد پیچیده، رجوع به اهل خبره است.

کلیدواژه ها

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.