اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت در ایران: مرور سیستماتیک و متا آنالیز
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: فصلنامه پرستاری دیابت زابل، دوره: 11، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JDN-11-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 273
نویسندگان
university of social welfare and rehabilitation science
Payame Noor University of Isfahan
Payame Noor University Dubai International Center
Buinzahra Branch, Islamic Azad University, Qazvin
University of Mohaghegh Ardabili
چکیده
مقدمه و هدف: دیابت شایعترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسمی است. دیابت جریان منظم زندگی را مختل میکند و کیفیت زندگی افراد را در ابعاد مختلف تحت تاثیر قرار می دهد. برخی از مداخلات مبتنی بر درمان شناختی رفتاری برای بهبود کیفیت زندگی بیماران دیابتی استفاده شده است. این مطالعه با هدف بررسی سیستماتیک و متاآنالیز اثربخشی درمان شناختی –رفتاری در بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت در ایران انجام شد. مواد و روش ها: پایگاه های داده خارجی (Google Scholar, PubMed, Scopus, Web of Science) و داخلی (Sid, Magiran) از ابتدا تا بهمن ماه سال ۱۴۰۱ جستجو شدند. مداخلات شناختی رفتاری با طرح پیشآزمون و پسآزمون و یک گروه کنترل مراقبت معمولی یا سایر مداخلات روانی اجتماعی مقایسه شد. اثر تفاوت میانگین استاندارد شده با استفاده از مدل اثرات تصادفی و با اطمینان ۹۵% محاسبه شد. خطر سوگیری بر اساس راهنمای کاکرین(Rob) ارزیابی شد. دادهها با استفاده از نرم افزار RewMan۵ تحلیل شدند. یافته ها: در مجموع ۱۴ مطالعه شامل ۴۴۴ بیمار دیابتی در این مطالعه وارد شدند. در مرحله اول جست وجو ۵۰۴ مقاله یافت گردید. پس از بررسی عنوان مقالات، ۴۶۵ مقاله به علت غیر مرتبط و تکراری بودن کنار گذاشته شدند و ۳۹ مقاله باقی ماند. درنهایت با بررسی چکیده مقالات و در نظر گرفتن ملاک های ورود، ۱۴ مطالعه برگزیده شد. در مقایسه با گروه کنترل، اختلاف میانگین استاندارد برای تاثیر CBT بر کیفیت زندگی در پس آزمون دارای اندازه اثر بالایی (SMD = ۱.۰۶, ۹۵% CI = [۰.۶۳, ۱.۴۸]) بود؛ اختلاف میانگین استاندارد برای تاثیر CBT بر کیفیت زندگی در مرحله پیگیری نیز برابر با (SMD = ۰.۶۶, ۹۵% CI = [۰.۳۴, ۰.۹۸]) بود. ناهمگنی بین نتایج مطالعات بالا بود (۷۶ درصد) .اکثر مطالعات دارای خطر سوگیری نامشخص بودند. در سوگیری انتشار فقط یک مطالعه نسبت به بقیه مطالعات خطای بالا و دقت کمتر داشت. نتیجه گیری: این مطالعه نتایج امیدوارکننده ای را در مورد تاثیر مداخلات روان شناختی بر کیفیت زندگی به ویژه برای مداخلات مبتنی بر CBT نشان داد. غربالگری بیماران مبتلا به دیابت از نظر بیماریهای روانی و مراجعه به متخصص سلامت روان در چارچوب رویکرد چند رشته ای باید در اولویت قرار گیرد.کلیدواژه ها
Cognitive-Behavioral, Quality of Life, Diabetes, Systematic Review, Meta Analysis, کلیدواژه ها: شناختی - رفتاری, کیفیت زندگی, دیابت, مرور سیستماتیک, متا آنالیزاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.