بررسی گفتمان اسلام سیاسی و تبارشناسی اسلام گرایی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه سیاست پژوهی ایرانی، دوره: 10، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SEJO-10-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 155
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد بوستان افروز

دانشجوی دکتری، گروه روابط بین الملل، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

حامد محقق نیا

استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

روح اله شهابی

استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

فریدون اکبرزاده

استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی گفتمان اسلام سیاسی و تبارشناسی اسلام گرایی بود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و از نظریه گفتمان لاکلا و موف نیز استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که اسلام سیاسی در بین مسلمانان، گفتمانی است که صورت بندی خاصی از جامعه و سیاست را با محوریت دال مرکزی اسلام ارائه می دهد و تلاش می کند اسلام را از منظر سیاسی مورد تاکید قرار داده و آن را از دایره صرفا مذهبی خارج سازد. همچنین درصدد است تا اسلام را به دال برتر تمامی گفتمان های امت اسلامی تبدیل کند. تعیین دال های گفتمان اسلامی حوزه نبرد گفتمان مدرنیته غرب با اسلام گرایان بوده است، برای تبیین دال های اسلام سیاسی رویکردهای اندیشه ای، اجتماعی و جریان شناسی به کار برده شده است، ولی رویکرد گفتمانی از ظرفیت گسترده تر و انعطاف پذیرتری در تبیین جریان های جوامع اسلامی برخوردار است. در بین صورت بندی های این گفتمان، اسلام سیاسی مردم سالار با قرار گرفتن در مقابل مقوله های جدیدی از قبیل دموکراسی، انتخابات، حکومت و سیاست سازی، به بازتعریف نشانه های متعدد اسلام سیاسی سنتی ازجمله تبیین نقش شورا، مشورت، امر به معروف و نهی از منکر، جهاد، عدالت اقتصادی، جایگاه غیرمسلمانان و زنان در جامعه اسلامی، اقدام کرده است.

کلیدواژه ها

اسلام سیاسی, تبارشناسی, اسلام گرایی, مردم سالاری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.