اثر کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی بر شاخص سطح برگ و عملکرد برنج (Oryza sativa L.) در شرایط آبیاری متفاوت

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 15، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRY-15-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 245
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اردلان بالابندیان

گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

مجید عاشوری

گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

حمید رضا دورودیان

گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

سید مصطفی صادقی

گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.

مجتبی رضایی

موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.

چکیده

با توجه به شرایط ایران از نظر منابع آبی و مصرف بالای کود شیمیایی نیتروژنی، استفاده از آب کمتر در زراعت برنج (Oryza sativa L.) و کاهش مصرف کود شیمیایی نقش بسیار مهمی در صرفه­جویی و هدررفت آب خواهد داشت. آزمایشی در مزرعه آزمایشی موسسه تحقیقات برنج کشور (رشت) طی دو سال ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ به صورت کرت­های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک­های­ کامل تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. بر این اساس، فاکتورهای آزمایشی شامل مدیریت آب در سه سطح غرقاب و فواصل آبیاری ۱۰ و ۱۵ روز یک بار به عنوان عامل اصلی، کود در سه سطح شامل تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی، تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی نیتروکسین + ۵۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن مورد نیاز گیاه (تیمار ترکیبی کود) و ۱۰۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن مورد نیاز گیاه) به­عنوان عامل فرعی و رقم برنج در دو سطح شامل هاشمی و گیلانه به­عنوان عامل فرعی فرعی بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که شاخص سطح برگ در تیمار ۱۰۰ درصد کود نیتروژنی، رقم گیلانه و آبیاری غرقاب بیش­ترین مقدار معادل ۵۲/۴ در سال اول و ۷۹/۴ در سال دوم را نشان داد و تیمار ترکیبی کود و تیمار ۱۰۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن به­ترتیب با ۷۷/۲ تن بر هکتار و ۸۲/۲ تن بر هکتار عملکرد در ارقام برنج تفاوت معنی­داری در سطح پنج درصد نداشتند. تیمار غرقاب نسبت به دور آبیاری ۱۰ و ۱۵ روز به ترتیب ۲۳ و ۳۸ درصد عملکرد دانه بیشتری را سبب گردید. کاربرد ترکیبی کود زیستی و کود شیمیایی نیتروژن علاوه بر تولید عملکرد مناسب (۷۷/۲ تن بر هکتار) و بهبود کارآیی مصرف آب (۷/۰ کیلوگرم بر مترمکعب)، مصرف کود شیمیایی نیتروژن را به میزان ۵۰ درصد کاهش داد. با افزایش دور آبیاری تیمارهای تلقیح ریشه نشاء با کود زیستی + ۵۰ درصد کود شیمیایی نیتروژن مورد نیاز گیاه معادل ۷/۰ کیلوگرم بر مترمکعب و مصرف ۱۰۰ درصد کود نیتروژنی مورد نیاز گیاه معادل ۷۴/۰ کیلوگرم بر مترمکعب کارآیی مصرف آب را افزایش دادند.

کلیدواژه ها

رقم گیلانه, شالیزار, مدیریت آبیاری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.