سمانه احسانی کلی کند - دانش اموخته/ دانشگاه بین المللی قزوین
بیژن نظری - استادیار دانشگاه بین المللی دانشگاه امام خمینی (ره)، قزوین
هادی رمضانی اعتدالی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران
عباس ستوده نیا - گروه مهندسی آب، دانشگاه بین الملل قزوین

تحویل حجمی آب از مولفه های اصلی طرح تعادل بخشی آب زیرزمینی است. در شرایط تحویل حجمی آب، حفظ درآمد کشاورز و استفاده بهینه از آب هم زمان باید مدنظر باشد. هدف از این تحقیق، تعیین الگوی کشت بهینه در چاه های کشاورزی منتخب دشت قزوین در شرایط تحویل حجمی و مطابق با حقابه های مصوب بوده است. در این پژوهش ۹ مزرعه مطالعه شد و از روش برنامه ریزی خطی برای بهینه سازی استفاده گردید. همچنین بهینه سازی الگوی کشت با اهداف حداکثر کردن سود خالص کشاورز، کاهش میزان آب مصرفی و افزایش بهره وری اقتصادی صورت گرفت. الگوی کشت بهینه به عنوان یک توصیه کلی به این صورت تعیین شد که ۲۵% گوجه فرنگی، ۱۰% یونجه، ۱۶% گندم و ۴۹% کلزا کشت شود. به طور متوسط در چاه های موردمطالعه، بهره وری آب در الگوی کشت مصوب و الگوی کشت بهینه با محدودیت ماهانه و سالانه آب، به ترتیب برابر با ۵۲۸۳، ۹۰۸۰ و ۱۰۵۷۰ ریال بر مترمکعب برآورد گردید. بهره وری آب در الگوی کشت بهینه با محدودیت سالانه و ماهانه آب به ترتیب به میزان ۱۰۰ و ۷۲ درصد نسبت به الگوی کشت مصوب در پروانه های بهره برداری افزایش داشته است. همچنین، سود خالص در الگوی کشت مصوب و الگوی کشت بهینه با محدودیت ماهانه و سالانه آب به ترتیب برابر با ۵۲۹۷۸، ۴۸۲۷۵ و ۸۸۸۴۴ هزار ریال در هکتار برآورد گردید. سود خالص در الگوی کشت بهینه با محدودیت سالانه و ماهانه آب به ترتیب به میزان ۷/۶۷ درصد افزایش و ۹/۸ درصد کاهش نسبت به الگوی کشت مصوب داشته است. متوسط آب مصرفی در الگوی کشت مصوب و الگوی کشت بهینه با محدودیت ماهانه و سالانه آب به ترتیب برابر با ۱۰۲۸۷، ۵۱۵۰ و ۸۵۰۱ مترمکعب در هکتار برآورد گردید. کاهش آب مصرفی در الگوی کشت بهینه با محدودیت سالانه و ماهانه آب نیز به ترتیب ۴/۱۷ درصد و ۹/۴۹ درصد نسبت به الگوی کشت مصوب تعیین شد

الگوی بهینه کشت, تحویل حجمی آب, بهره وری آب, پروانه بهره برداری چاه, دشت قزوین