پتانسیل یابی اراضی دیم استان قزوین جهت انجام آبیاری تکمیلی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله مدیریت آب در کشاورزی، دوره: 9، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_WMAJ-9-1_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

هادی رمضانی اعتدالی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

فراز گرگین پاوه

گروه ابیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

علیرضا توکلی

دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و نیاز به تولید غذای بیشتر، افزایش تولید در اراضی دیم ضروری است. پراکنش نامناسب بارش در سال های اخیر، مدیریت تامین آب در شرایط بحرانی برای این اراضی در اولویت قرار گرفته است. نتایج نشان داده که یک یا دو آبیاری در زمان های حساس، عملکرد اراضی دیم را به شدت افزایش دهد. هرچند آبیاری تکمیلی به منظور ارتقا عملکرد و بهره وری مصرف آب در زراعت دیم مورد توجه قرار گرفته ولی بررسی ویژگی های خاص اراضی دیم از قبیل ناهمواری، شیب و بررسی دسترسی به منابع آب ضروری است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی قابلیت انجام آبیاری تکمیلی در اراضی دیم براساس ناهمواری و شیب است. بر اساس نقشه کاربری استان قزوین، حدود ۲۸۴ هزار هکتار اراضی آبی و ۱۳۲ هزار هکتار اراضی دیم در استان وجود دارد که اغلب این اراضی در دشت قزوین واقع شده اند. سپس با توجه به نقشه شیب تهیه شده از منطقه، اراضی دیم جهت اولویت بندی برای انجام آبیاری تکمیلی به ۴ کلاس شیب طبقه بندی شده اند: کلاس شیب ۵-۰ درصد، کلاس شیب ۸-۵ درصد، کلاس شیب ۱۲-۸ درصد و کلاس شیب بیشتر از ۱۲ درصد. در ادامه دو نقشه کاربری اراضی و شیب استان قزوین با هم ادغام شدند (Union کردن در محیط ArcGIS). در اراضی دیم به ترتیب ۸۳، ۷/۱۰، ۸/۳ و ۵/۲ درصد اراضی دارای شیب کمتر از ۵، ۸-۵، ۱۲-۸ و بیشتر از ۱۲ درصد هستند. بنابراین حدود ۵/۹۷ درصد اراضی دیم استان قزوین قابلیت انجام آبیاری تکمیلی را دارا هستند. البته بیشتر این اراضی در دشت قزوین و در مجاورت اراضی آبی قرار دارند.

کلیدواژه ها

آبیاری تکمیلی, اراضی دیم, بهره وری مصرف آب, شیب

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.