کامران اسلاملو - گروه محیط زیست، دانشکده کشاورزی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
مژگان احمدی ندوشن - مرکز تحقیقات پسماند و پساب، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
عاطفه چمنی - مرکز تحقیقات پسماند و پساب، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

قوچ لارستان کوچک ترین گونه از جنس قوچ و میش (Ovis) در دنیاست که جمعیت­ های کوچک و ایزول ه­ای از آن در جنوب کشور و خصوصا استان فارس پراکنده شده است. طرح­ ریزی هر گونه اقدام حفاظتی برای قوچ لارستان در وهله اول نیازمند شناسایی عرصه­  های مطلوب برای گونه و آگاهی از ارتباط زیستگاهی میان جمعیت­ های و مناطق حفاظتی موجود در منطقه است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل سازی توزیع گونه­ (SDM) بر اساس روش بیشینه بی ­نظمی (MaxEnt) مطلوبیت زیستگاه گونه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور ۸ متغیر مستقل محیطی شامل فاکتورهای مرتبط با حضور انسان، تیپ پوشش سیمای سرزمین و توپوگرافی در محیط نرم ­افزار ArcGIS تهیه شده و به انضمام فایل نقاط حضور در نرم ­افزار مکسنت برای تهیه مدل مطلوبیت زیستگاه گونه مورد استفاده قرار گرفتند. سپس لایه به دست آمده به عنوان ابزاری برای بررسی ارتباطات زیستگاهی و شناسایی کریدورهای بین مناطق حفاظتی منطقه به دو روش تئوری مدار و روش حداقل هزینه مورد استفاده قرار گرفت. نتایج مدل مکسنت نشان داد که تلفیقی از تیپ­ های مرتعی پوشیده گیاهان علفی و بوته ­ای با تراکم متوسط تا خوب در مناطق ناهموار با فراهمش مناسب گریزگاه ­ها و به دور از مناطق توسعه انسانی مهم ترین عوامل موثر بر مطلوبیت زیستگاه گونه هستند. هم چنین سطح زیر نمودار (AUC) برابر با ۰/۹۶۳ برای نقاط تعلیمی و ۰/۹۵۳ برای نقاط آزمون نشان دهنده قابلیت پیش­ بینی بسیار خوب مدل است.

زیستگاه, مدل, هرمود, قوچ لارستان