تاثیر باکتری محرک رشد بر عملکرد و برخی خصوصیات بیوشیمیایی گیاه سیاه دانه (Nigella sativa L.) در شرایط تنش خشکی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله فیزیولوژی محیطی گیاهی، دوره: 18، شماره: 69
  • کد COI اختصاصی: JR_ECOP-18-69_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مائده یوسفیان

بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

شهاب الدین میری نژاد

بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران.

زهرا رهامی

دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، یاسوج، ایران.

چکیده

یکی از راهکارهای مقابله با تنش خشکی استفاده از باکتری محرک رشد می­باشد. بر این اساس تحقیقی به­منظور بررسی تاثیر باکتری محرک رشد آزوسپیریلیوم در شرایط تنش خشکی بر عملکرد و خصوصیات بیوشیمایی گیاه سیاه­دانه در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ در روستای سروک از توابع یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفت. آزمایش به­صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه اجرا شد. آبیاری به­عنوان فاکتور اصلی در سه سطح (آبیاری پس از مصرف ۳۰ درصد رطوبت خاک (شاهد)، آبیاری پس از مصرف ۶۰ درصد رطوبت خاک و آبیاری پس از مصرف ۹۰ درصد رطوبت خاک) و عامل فرعی کاربرد باکتری محرک رشد آزوسپیریلیوم در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح بذر با باکتری) بود. نتایج به­دست آمده نشان داد که تلقیح باکتری محرک رشد موجب بالا رفتن صفات عملکرد دانه و کربوهیدرات در شرایط تنش متوسط شد، در شرایط تنش شدید نیز صفات کاروتنوئید و مالون دی ­آلدئید تغییرات معنی­داری داشتند. از طرفی صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید در هر دو حالت تنش متوسط و شدید تغییرات معنی­داری داشتند. بیشترین غلظت کلروفیل کل و کاروتنوئید در تیمار آبیاری پس از مصرف ۳۰ درصد رطوبت خاک و تلقیح با باکتری مشاهده گردید. بالاترین عملکرد دانه نیز با ۱۰۷۲ کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری پس از مصرف ۳۰ درصد رطوبت خاک و کاربرد باکتری مشاهده گردید. پیشنهاد می­شود که میزان رشد گیاه در مراحل مختلف رشد و نمو اندازه­گیری شود تا تاثیر تنش در هر دوره مشخص گردد و تفسیر مناسبی از تاثیر تنش بر روی گیاه بدست آید.

کلیدواژه ها

آبیاری, کاروتنوئید, کلروفیل, قندهای محلول, مالون دی آلدئید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.