بررسی رابطه سرعت و مدت زمان پر شدن دانه ژنوتیپ‎های کلزا (Brassica napus L.) در سه لایه بالایی، میانی و تحتانی بوته تحت تاثیر تاریخ‎های کاشت پاییزه و زمستانه

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه علوم گیاهان زراعی ایران، دوره: 53، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_IJFCS-53-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 104
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ترانه ثمرزاده وژده فر

دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، ایران.

فرزاد پاک نژاد

استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، ایران

امیر حسین شیرانی راد

استاد موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

هاشم ابراهیمی

دانشجوی دکتری زراعت، گروه زراعت، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج ، ایران

چکیده

خصوصیات رشدی، مراحل فنولوژیک و اجزای عملکرد گیاهان تحت تاثیر شرایط محیطی قرار می‎گیرند و می‎توانند عملکرد دانه را متاثر سازند. در تحقیق حاضر، سرعت و مدت زمان پر شدن در سه لایه بالا، وسط و پایین بوته، تعداد و عملکرد دانه پنج ژنوتیپ کلزا (RGS۰۰۳، Dalgan، Zabol۱۰، Hyola۴۰۱ و Hyola۴۸۱۵) در شش تاریخ کاشت پاییزه (۱۵ مهر، ۲۵ مهر و ۱۰ آبان) و زمستانه (۲۰ بهمن، ۳۰ بهمن و ۱۰ اسفند) مورد ارزیابی قرار گرفت. دو آزمایش جداگانه در پاییز و زمستان به صورت کرت‎های خرد شده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال ۱۳۹۵-۱۳۹۴ اجرا شد. در هر آزمایش، تاریخ‎های کاشت به‎عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ‎های کلزا به‎عنوان عامل فرعی درنظر گرفته شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که با تاخیر در کاشت، عملکرد دانه، وزن تک دانه، طول پر شدن دانه و تعداد دانه در بوته به خصوص در تاریخ‎های کشت زمستانه کاهش یافت. تعداد دانه در بوته جزء موثرتری در تشکیل عملکرد نهایی نسبت به وزن تک دانه، سرعت پر شدن دانه و طول پر شدن دانه بود و ژنوتیپ Dalgan با وجود این که وزن تک دانه، سرعت پر شدن دانه و طول پر شدن دانه متوسطی داشت، به واسطه برتری در تعداد دانه در بوته، بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. همچنین ژنوتیپ‎های کلزا در تاریخ‎های کاشت ۱۵ مهر و ۲۰ بهمن در فصل پاییز و زمستان، بیشترین مقدار عملکرد دانه را تولید کردند.

کلیدواژه ها

اجزای عملکرد, تعداد دانه در بوته, سرعت پر شدن دانه, طول دوره پر شدن دانه, وزن تک دانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.