محبوبه حاجی عباسی - دانش آموخته دکترای تخصصی فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، کرج
رضا توکل افشاری - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه فردوسی مشهد.
علیرضا عباسی - دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، کرج
رضا کمائی - دانشجوی دکترای تخصصی فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

سویا از مهم ترین گیاهان دانه روغنی است که از مشکلات تولید آن، کاهش قوه نامیه و بنیه بذر طی مدت نگه داری و پیش از کشت می باشد. به منظور تعیین اثر زوال بر بذر سویا و همچنین تعیین اثر اتیلن و اسید سالیسیلیک بر بهبود زوال بذر، پ بذرهای سویا به مدت صفر، شش و ۱۰ روز در معرض پیری تسریع شده و شش ماه پیری طبیعی به مدت قرار گرفتند. بذرها پس از پیری با اسید سالیسیلیک با غلظت  ۵۰ میکرو مولار و ACC (پیش ماده اتیلن) با غلظت ۱۰ میکرو مولار به مدت شش ساعت در دمای ۲۵ درجه سلسیوس تیمار شدند. همچنین دسته ای از بذرها پس از آزمون پیری تسریع شده و طبیعی، بدون هیچ تیماری به عنوان شاهد (بذر خشک) استفاده شدند. درصد جوانه زنی، فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز، پروتئین کل و مالون دی آلدهید مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بیان ژن های CTR۱ و NPR۱ در بذرهای خشک و همچنین طی شش و ۱۲ ساعت تحت اثر آب، اسید سالیسیلیک و ACC به روش Q-RT- PCR مورد بررسی قرار گرفت. با افزایش پیری، درصد جوانه زنی کاهش یافت و میزان مالون دی آلدهید افزایش و میزان پروتئین کل کاهش یافت. فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز کاهش یافت. ژن ها بیان متفاوتی را در روزها و ساعت های  مختلف از خود نشان دادند. هورمون اسید سالیسیلیک و ACC اثرات متفاوتی را بر موارد اندازه گیری شده داشتند. در مجموع می توان گفت که پیری سبب اختلال در صفات فیزیولوژیکی بذر می شود و اسید سالیسیلیک و اتیلن نمی توانند سبب بهبود زوال بذر سویا شوند.

زوال بذر, کاتالاز, مالون دی آلدهید, CTR۱, NPR۱