بهبود برنامه ریزی آبیاری زعفران با استفاده از اندازه گیری های میدانی و مدل سازی گیاهی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه زراعت و فناوری زعفران، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SAFRON-11-1_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 283
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیر اکبری

دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آب-آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

علی نقی ضیائی

دانشیار، گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

سید محمدرضا ناقدی فر

پژوهشگر پسادکتری علوم و مهندسی آب-آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

پرویز رضوانی مقدم

استاد، گروه اگروتکنولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

مهدی غلامی شرفخانه

دانشجوی کارشناسی ارشد علوم و مهندسی آب-آبیاری و زهکشی، گروه علوم و مهندسی آب دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، ایران

چکیده

زعفران یکی از ارزشمندترین ادویه های جهان به شمار می آید و باتوجه به ارزش اقتصادی بالا و نیاز آبی پایین، کشت آن در شرق ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش که در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۰در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد صورت گرفت، مدل اکواکراپ جهت شبیه سازی عملکرد گیاه زعفران با استفاده از اندازه گیری های میدانی واسنجی و صحت سنجی شد. بدین منظور رطوبت خاک، زیست توده و سطح سایه انداز گیاه با تفکیک زمانی نسبتا بالا در طول فصل رشد اندازه گیری گردید. مقدار ضریب همبستگی پیرسون، میانگین ریشه مربعات خطا، شاخص توافق ویلموت و ضریب کارایی نش - ساتکلیف برای شبیه سازی رطوبت به ترتیب ۸۷/۰، ۸/۷ میلی متر،۹۲/۰ و ۶۲/۰ ، برای زیست توده گیاه ۹۹/۰، ۳/۰ تن برهکتار، ۹۹/۰ و ۹۸/۰ و همچنین برای سطح سایه انداز گیاه ۹۸/۰ ،۵ درصد، ۹۸/۰ و ۹۳/۰ به دست آمد. بازه های حساس گیاه زعفران از طریق بررسی تغییرات وزن بنه دختری ، زیست توده و بهره وری آب در طول مراحل مختلف رشد نسبت به تنش آبی تعیین و یک سناریوی اصلاح شده جهت بهبود وضعیت آبیاری مزرعه پیشنهاد گردید. با اعمال این سناریو و اجرای مدل، مقدار وزن بنه دختری از ۵۵۰/۵ به ۶۹۳/۷ تن بر هکتار و زیست توده از ۲۰۴/۷ به ۳۹۵/۹ تن بر هکتار افزایش یافت. مقدار بهره وری آب نیز از ۵۰/۳ به ۶۹/۳ کیلوگرم بر مترمکعب رسید و ۸۵ میلی متر آب صرفه جویی شد.

کلیدواژه ها

اکواکراپ, رطوبت, سطح سایه انداز, زیست توده گیاهی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.