بررسی تاثیر روش های کم آبیاری بر شاخص بهره وری آب و برخی صفات زراعی گیاه برنج (رقم بینام)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مهندسی آبیاری و آب ایران، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_WATER-13-4_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 177
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا فیروزپور

دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

علی شاهنظری

گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

مصطفی یوسفیان

کارشناس، معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور، آمل، ایران

علی اکبرزاده

دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

از مهم ترین اهداف برنامه ریزی و روش های مدیریتی آبیاری، با توجه به بروز بحران آب در سال های گذشته، افزایش بهره وری آب برای گیاهان مختلف از جمله برنج می باشد. لذا برای بررسی اثرات روش های کم آبیاری بر بهره وری آب برای برنج (رقم بینام)، آزمایشی در هشت تیمار و سه تکرار در شهرستان بابلسر استان مازندران در سال زراعی ۱۳۹۹ انجام گرفت. تیمارهای این آزمایش را کم آبیاری تنظیم شده و کم آبیاری بخشی ریشه در تنش های خشکی خاک۱۰، ۳۰ و ۶۰ کیلوپاسکال (RDI۱۰، RDI۳۰، RDI۶۰، PRD۱۰، PRD۳۰ و PRD۶۰) و آبیاری ۱۰۰ درصد نیاز آبی و آبیاری غرقابی (شاهد) تشکیل می دهند. سیستم آبیاری تیمارها غیر از تیمار غرقابی، نوار تیپ بوده است. ابزار تعیین تنش خشکی خاک، تانسیومتر بود. در این آزمایش، صفات مختلفی از جمله میزان عملکرد شلتوک، آب مصرفی، وزن خشک اندام هوایی گیاه، تراکم وزن خشک ریشه، طول ریشه، بهره وری فیزیکی آب، بهره وری سود خالص به ازای واحد حجم آب، بهره وری آب آبیاری و بارندگی و بهره وری تبخیر- تعرق بررسی شدند. بر اساس نتایج، بیشترین و کمترین میزان بهره وری فیزیکی آب، بترتیب برای تیمارهای PRD۶۰ و آبیاری غرقابی (۳۹/۱ و ۵۹/۰ کیلوگرم بر مترمکعب آب) بود. بیشترین و کمترین بهره وری سود خالص به ازای واحد حجم آب، بترتیب برای تیمارهای PRD۶۰ و RDI۶۰ (۷۱۲۶۷ و ۳۹۵۷۶ ریال بر مترمکعب آب) بدست آمد. تیمارهای  PRDدر تنش های مشابه در مقایسه با تیمارهایRDI  علی رغم مصرف آب کمتر، عملکرد شلتوک بیشتر و بهره وری فیزیکی و اقتصادی بیشتری داشتند. تیمار PRD۶۰، موجب افزایش ۶/۱۳۵ درصدی در بهره وری فیزیکی آب و کاهش ۳/۷۶ درصدی در مصرف آب نسبت به تیمار شاهد شد.

کلیدواژه ها

آبیاری نوار تیپ, بهره وری فیزیکی آب, تانسیومتر, کم آبیاری ناقص ریشه, وزن خشک ریشه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.