ارزیابی و پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش سلسله مراتبی-فازی (Fuzzy-AHP) و داده های سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت بم-نرماشیر)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: فصلنامه مدیریت جامع حوزه های آبخیز، دوره: 3، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IWM-3-1_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 112
نویسندگان
گروه آموزشی مرتع و آبخیزداری، نام دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران
گروه آموزشی مرتع و آبخیزداری، نام دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران
گروه آموزشی مرتع و آبخیزداری، نام دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران
گروه آموزشی مهندسی طبیعت، نام دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
چکیده
پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی یکی از مهمترین روشهای مدیریت بهره برداری از آب برای مقابله با کم آبی است. در این پژوهش به منظور شناسایی مناطق مستعد پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی دشت بم-نرماشیر از مدل سلسله فازی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شد. معیارهای موردنظر ازجمله بارندگی، دما، جهت جغرافیایی، شیب، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، پوشش گیاهی، فاصله از چاه و چشمه، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از شهر و روستا، بافت خاک و قابلیت نفوذپذیری سازند برای تصمیم گیری انتخاب شدند و وزن هریک از آنها با بهرهگیری از مدل AHP محاسبه و اولویتبندی شدند. سپس لایههای موردنظر فازی گردیده و نقشههای شاخصها در محیط ArcGIS تهیه شد، پس ازآن نقشهی نهایی پتانسیل آب زیرزمینی آماده گردید. درنهایت برای اعتبارسنجی نقشهی پتانسیل یابی آب های زیرزمینی در منطقه از منحنی ROC استفاده شد که نتیجه ارزیابی با استفاده از این منحنی، حاکی از دقت زیاد این روش در تهیه نقشه پتانسیل آب زیرزمینی در محدودهی مطالعاتی است. همچنین نتایج نشان داد مناطق با زیرمعیارهای زمین شناسی بیشترین وزن (۶۱۴/۰) و اقلیمی کمترین وزن (۱۱۷/۰) را به خود اختصاص دادهاند. مقدار نرخ ناسازگاری در این طرح ۰۵/۰ به دست آمد که مقداری کوچک تر از ۱/۰ است، و نشاندهنده رعایت سازگاری در نظرات و قضاوت های تصمیمگیرندگان تحقیق است. درنهایت نتایج نشان داد که حدود ۷۷/۷ درصد از مساحت کل دشت معادل ۵۴/۷۵۵ کیلومترمربع مناسب جهت اجرای سامانه های پتانسیلیابی منابع آب زیرزمینی است. همچنین ۵۷/۱، ۷۱/۳۱، ۹۸/ ۵۸ و ۷ درصد از اراضی دشت به ترتیب دارای استعداد خیلی ضعیف، ضعیف، متوسط و زیاد برای پتانسیل یابی منابع آب زیرزمینی میباشند.کلیدواژه ها
پتانسیل آب زیرزمینی, سلسله مراتبی-فازی, سنجش ازدور, دشت بم-نرماشیر, GISاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.