محمد همتی - لیسانس علوم تربیتی آموزش ابتدائی(آموزگار)
مهدی تپه رشی - لیسانس علوم تربیتی آموزش ابتدائی(آموزگار)

امروزه یکی از محورهای اصلی در بحث های مربوط به آموزش و پرورش کودکان استثنایی، آموزش تلفیقی است که تمام عناصری را که در مفاهیم بهنجارسازی یا عادی سازی و محیطی با حداقل محدودیت وجود دارد ، شامل می شود. پیشگامان آموزش پرورش ویژه در دهه های گذشته معتقد بودند تمرکز کودکان دارای نیازهای ویژه، معلمان آموزش ویژه و امکانات و تجهیزات خاص در یک محیط باعث تسهیل در ارائه ی خدمات شده و امکان رشد مهارت های حرفه ای کودکان در چنین محیط هایی بیشتر می شود . اما انتقادات دان (۱۹۶۸)، نیرچه(۱۹۶۹) و وارناک (۱۹۷۸) نسبت به جداسازی آموزش کودکان استثنایی، شعله ی نهضت بهنجارسازی و یکپارچه سازی را فروزان کرد. امروزه در اکثر جوامع سعی می شود کودک دارای معلولیت از خانواده و جامعه جدا نشده و حتی المقدور امکانات و خدمات جامعه بصورت قابل دسترسی در اختیار کودک و خانواده او قرار گیرد. توجه به حقوق بشر، آموزش برای همه، فراهم کردن فرصت های برابر، پذیرش اجتماعی تمام شهروندان یک جامعه و تسهیل فرایند اجتماعی شدن یا جامعه پذیری از مهم ترین اصول برنامه های یکپارچه سازی محسوب می شوند.برنامه آموزش فراگیر بر این نکته دلالت دارد که کودکان دارای نیازهای ویژه باید همان قدر به نظام آموزش و پرورش مناسب دسترسی داشته باشند که کودکان عادی دسترسی دارند. در این مقاله مزایا و معایب برنامه آموزش فراگیر توضیح داده می شود