شیلا حجه فروش نیا - هیات علمی و استادیار، ژئومورفولوژی، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،تهران، ایران
مسعود برهانی - هیات علمی و استادیار، مرتعداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

شناخت مناطق انجام عملیات بیابان زدایی از ضروریات موفقیت اقدامات اصلاحی می باشد. نوع برنامه ریزی و شیوههای کنترل فرسایش بادی در هر یک از مراحل برداشت ، حمل و رسوب با هم متفاوت است و در صورت عدم شناخت کافی از عرصه تحت فرسایش بادی نمی توان برنامه ریزی مناسبی ارائه داد. اصولی ترین و موفق ترین مناطق در این راستا مناطق برداشت است . در این تحقیق با استفاده از مطالعات میدانی ، بررسی تصاویر ماهواره ای و تفسیر بصری ، مناطق فرسایش که شامل حمل و رسوب و برداشت است شناسایی شد. هم چنین با انتخاب دو منطقه (دشت سگزی و فساران) در نقاط برداشت و حمل ، دوام و ماندگاری مالچ سنگریزه به مدت سه سال بررسی گردید تا نشان دهد صرف وقت در پیدا کردن بهترین محل در اجرای پروژههای بیابانزدایی مهم ترین مرحله در کاهش هزینه های انسانی و مالی و کنترل گرد و غبار می باشد. برآورد میزان بادبردگی و نقاط برداشت با اندازه گیری شاخص های چوبی انجام گرفت . نتایج به دست آمده از دادههای جمع آوری شده شاخص های چوبی (تله رسویگیر) در دشت سگزی بیانگر متوسط ۹/۱ سالیانه بادکندگی از سطح خاک و در دشت فساران بیانگر متوسط سالانه ۲/۱ کیلوگرم بر مترمربع بادکندگی از سطح خاک می باشد که نشان می دهد محل اجرای پروژه در دشت سگزی ، در منطقه برداشت واقع شده است و میزان بادبردگی بیش تر است و محل اجرای پروژه در دشت فساران که منطقه حمل و رسوب می باشد با میان بادبردگی کم تری مواجهه است . هم چنین با مطالعات خاکشناسی علت شکست پروژههای تاغ کاری در بعضی نقاط دشت سگزی را می توان فهمید که نشاندهنده عدم انتخاب درست محل اجرای طرحهای بیولوژیک می باشد.

منطقه برداشت ، دشت سگزی ، کنترل فرسایش بادی ، پروژههای اجرایی