اکبر شامیان راروکلائی - استادیار زبان و ادبیان فارسی دانشگاه بیرجند

قرآن، تورات و انجیل به منزله ی مهمترین کتب آسمانی و بیانگر اصول ادیان الهی، در اعصار مختلف مورد توجه بوده و لزوم درک معانی آنها، همواره کوششهای فراوانی را از سوی مخاطبان ایجاب می کرده است. از آنجا که زمینه ی تفسیر این متون از درون آنها آغاز شده، اعتقاد به وجود معانی باطنی در آنها و در نتیجه، پیدایش و گسترش نگرشهای تفسیری از سوی مفسران و جویندگان معنی، امری بدیهی به شمار می رفتهاست. قداست این متون نیز از مهمترین دلایل فرض وجود معانی قدسی و رمزی ورای ظاهر الفاظ آنها بوده و سبب شده است تا معانی آنها به همین معنی ظاهری کلمات محدود نباشد. وجود اشارات داستانی و شخصیتها و وقایع و برخی دیگر از جنبه هایرمزی این متون نیز به توسعه ی بیان استعاری و تمثیلی در آثار ادبی ملل کمک شایانی کرده است. بدیهی است استفاده از زبان رمزی و استعاری بر پایه درک درست نگرش- های تفسیری، هم آثار ادبی را ماندگارتر می کند و هم تأثیر بیشتری بر مخاطبان دارد. نکته ی مهمتر آنکه سبب می شود تا بسیاری از آثار ادبی از مرزهای فرهنگی و اجتماعی فراتر رفته، کلیت و جامعیت (Universality) هنری بیابد.

دین، ادبیات، تفسیر، رمز و تمثیل