سیستم رسوب گذاری و جغرافیای دیرینه نهشته های میوسن در شمال خاوری ماهنشان (زنجان)
- سال انتشار: 1402
- محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 11، شماره: 21
- کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-11-21_013
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 203
نویسندگان
استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده
به هدف بازسازی شرایط رسوبگذاری و جغرافیای دیرینه سازند قم، یک برش چینه شناسی در شمال خاوری ماهنشان مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش، مطالعات ریزرخساره ها و ریزفسیل ها بر روی ۴۷ برش نازک میکروسکوپی متعلق به ۱۶۲ متر از توالی های سنگی صورت پذیرفت. سازند قم در این توالی متشکل از مجموعه توالی های کربناته، تخریبی و خرده های ولکانیکی می باشد که با مرز فرسایشی بر روی نهشته های آندزیتی سازند کرج و به صورت تدریجی در زیر نهشته های تخریبی سازند قرمز بالایی قرار دارد. آنالیز رخساره ها منجر به تفکیک یک رخساره سنگی (کنگلومرای دانه پشتیبان) و ۳ ریزرخساره(۱- پکستون حاوی خرده های زیستی، مرجانی و جلبکی، ۲- هیبرید کربناته (ولکانی کلاستیک) و ۳- وکستون تا پکستون پلاژیک) گردید که محیط شلف کربناته مرتبط با آب های آزاد، کانال های زیر دریایی و فعالیت های ولکانیکی زیر دریایی را به عنوان محیط رسوبی این توالی های سنگی در این برش تعیین می نماید. مطالعات ریزفسیل ها منجر به تفکیک ۱۷ گونه از روزنبران و ۲ زون زیستی گردید. بر اساس گستره چینه شناسی فسیل های شاخص (Borelis melo curdica, Meandropsina iranica, Praeorbulina glomerosa) محدوده سنی بوردیگالین-لانگین برای این واحدهای سنگی پیشنهاد می گردد. تغییرات رخساره ای در طول ستون چینه شناسی نشان می دهد که به تدریج به سمت بالای برش و در زمان لانگین، رخساره ها عمیق تر می شوند. این موضوع با تغییرات جغرافیایی دیرینه و افزایش سطح آب دریا در زمان لانگین در این ناحیه نیز کاملا مطابقت دارد.کلیدواژه ها
سازند قم, ریزرخساره, محیط رسوبی, زنجاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.