معرفی نهشته های جریان گرانشی و محیط رسوبی سازند ایلام در زیرزون لرستان، باختر ایران

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی، دوره: 11، شماره: 21
  • کد COI اختصاصی: JR_PSJBA-11-21_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 153
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا بهبهانی

دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

حسن محسنی

دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

یداله عظام پناه

استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

سعید خدابخش

دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

سازند ایلام با سن کرتاسه پسین در باختر حوضه زاگرس (باختر ایران) در منطقه ایلام (کمربند چین خورده زاگرس) در برش های مهدی آباد و کوه ورزرین به منظور شناسایی رخساره های سنگی، ریزرخساره ها و محیط رسوبی بررسی شده است. سازند ایلام در برش های مورد مطالعه از تناوب سنگ آهک و سنگ آهک آرژیلیک تشکیل شده است. این سازند شامل سه ریز رخساره (۱- پکستون/وکستون حاوی فرامینیفر پلانکتونیک، ۲- رودستون/پکستون/وکستون حاوی دوکفه ای بنتیک و فرامینیفر پلانکتونیک و ۳- رودستون/پکستون/وکستون حاوی فرامینیفر های پلانکتونیک-بنتیک است که در دو زون (کمربند) رخساره ای شیب و پاشنه شیب رسوب نموده اند. شواهدی مانند سطح فرسایشی زیرین، دانه بندی تدریجی عادی، آمیختگی بسیار کم طبقات رسوبی، فراوانی رخساره های آب ژرف، زوج لامینه های رسوبی، ضخامت زیاد طبقات، جابجایی و آمیختگی اجزای زیستی پلانکتونیک (ژرف) و بنتیک (کم ژرفا)، چین-های ریزشی و ساختار های تغییر شکل یافته بزرگ مقیاس همگی نشان دهنده عملکرد جریان های گرانشی بر انتقال و رسوبگذاری بخشی از توالی های مطالعه شده سازند ایلام است. به علت کیفیت ضعیف رخنمون های مطالعه شده، امکان تعیین و تفکیک دقیق نوع نهشته های گرانشی (گراویت ها) در این پژوهش فراهم نگردید. این زون رخساره ای با توجه به بافت نهشته های تشکیل دهنده و ضخامت لایه های سنگ آهک آرژیلیک (لایه های دارای کانی های رسی) به سه بخش فوقانی، میانی و ژرف طبقه بندی شده است. با توجه به نبود رسوبات بخش بالای پلت فرم در برش های مورد مطالعه، امکان تمایز پلت فرم کربناته از نوع رمپ یا شلف در این پژوهش میسر نگردید. هرچند با توجه به فراوانی نهشته های جریان های گرانشی، وجود یک شلف کربناته محتمل تر به نظر می رسد.

کلیدواژه ها

کمربند چین خورده زاگرس, سازند ایلام, پلت فرم کربناته, جریان های گرانشی, گراویت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.