بررسی تاثیر ویژگی‎های خاک بر عملکرد و اصلاح جدول نیازهای رویشی ذرت

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 33، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-33-2_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 118
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدعلیرضا سیدجلالی

موسسه تحقیقات خاک و آب

مهناز اسکندری

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

علی زین الدینی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

میرناصر نویدی

استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

غلامرضا زارعیان

استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زرقان، ایران

ابوالفضل آزادی

استادیار بخش خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان

اعظم خسروی نژاد

کارشناس پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران

چکیده

ذرت از اهمیت ویژه­ای در میان غلات جهان برخوردار است چرا که افزون­بر مصرف خوراکی، کاربردهای صنعتی فراوانی نیز دارد. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر ویژگی‎های خاک بر عملکرد ذرت دانه­ای و درجه‎بندی آن‎ها برای اصلاح جدول نیازهای رویشی این گیاه در مطالعات ارزیابی تناسب اراضی بود. بدین­منظور، ۱۰۱ مزرعه ذرت در استان‎های خوزستان، کرمان، فارس و قزوین انتخاب شد. در هر مزرعه، یک خاکرخ مطالعه و پرسش نامه کاربری اراضی تکمیل گردید. پس از تجزیه­های فیزیکی و شیمیایی لازم، رگرسیون چندمتغیره به روش پس­رونده میان عملکرد (متغیر وابسته) و ویژگی‎های مختلف خاک (متغیرهای مستقل)، بررسی شد. سپس به منظور اصلاح جدول نیازهای رویشی خاک برای ذرت، روابط رگرسیون ساده بین ویژگی­های موثر خاک و عملکرد، بررسی و برای کلاس‎های مختلف تناسب سرزمین، درجه­بندی شد. راستی­آزمایی جدول پیشنهادی با استفاده از داده های ۱۴ مزرعه ذرت (حدود ۱۴% از داده­ها) انجام شد. نتایج نشان داد که دامنه تغییرات عملکرد، آهک، شن، رس، سیلت، درصد سدیم تبادلی و شوری خاک زیاد است، لیکن درصد کربن‎آلی، واکنش خاک و درصد سنگریزه، در دامنه ی اندکی پراکنش دارند. در رگرسیون چندمتغیره نیز به ترتیب متغیرهای شوری، درصد سدیم قابل تبادل، درصد شن، کربن آلی، واکنش خاک، آهک و گچ در رابطه وارد شدند. ضریب تبیین رابطه پیشنهادی، حدود ۸۳/۰ بدست آمد. همچنین مقدار ضریب تبیین بین عملکرد و شاخص خاک برای داده های راستی­آزمایی، حدود ۸۶/۰ بدست آمد که نشان­دهنده قابل اعتماد بودن جدول پیشنهاد شده در این پژوهش است.

کلیدواژه ها

ارزیابی تناسب اراضی, کلاس تناسب, عملکرد, نیازهای رویشی گیاه, ویژگی های خاک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.