بررسی هنردراسلام(باتکیه برآراء واندیشه های شیخ شهاب الدین سهروردی)

سال انتشار: 1401
محل انتشار: دومین همایش ملی حکمت اسلامی و هنر
کد COI اختصاصی: CIWA02_078
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 157

نویسندگان

دانشجوی دکتری فلسفه وکلام اسلامی،دانشگاه آزاداسلامی واحداهواز

استادیاردانشگاه آزاداسلامی،واحداهواز،ایران

چکیده

معنا و مفهوم واژه "هنر" به گونه ای که در عصر حاضر با آن آشنایی داریم با معنای آن در گذشته متفاوت است و این تفاوتها ناشی از نگرش های حاکم بر هر دوره زمانی و همچنین پیش فرض های آن بوده است .در مشرق زمین هنر بر "سانتیما نتالیسم" یعنی بر احساسات زودگذر استوار نیست ؛ بلکه بر مثال خدایان کار کردن است که منظور از خدایان ، موجودات مجرد و آسمانی هستند .از نظر هنرمندان اسلام ، هنر عبارت از "ساخت و پرداخت اشیاء بر وفق طبیعتشان که خود حاوی زیبایی بالقوه است ، زیرا زیبایی از خداوند نشات می گیرد و هنرمند باید بدین بسنده کند .می توان از زوایای گوناگون هنر را تقسیم بندی کرد ؛ از جمله اینکه هنر را بر اساس ماهیت و چگونگی در نظر بگیریم به هنر مقدس و غیر آن ، و اگر بر اساس مبدا ملاحظه کنیم ، به هنر معنوی ، توحیدی و هنر مادی گرایانه قابل تقسیم است . مضافا اینکه اگر مقوله هنر را از جهت غایت و هدف بنگریم ، هنر متعالی و سعادت بخش و هنری که تعالی انسان را تضمین نمی کند ، قابل ملاحظه است. در برتری هنر و اثر هنری نیز با توجه به تفاوت در نگرش ها ، وجوه اختلاف مشاهده می شود . برخی برتری هنری را در برتری فنی و تسلط بر عناصر یک شکل هنری می دانند ؛ برخی دیگر هنر برتر و والا را هنری می دانند که در انسان ، احساس عظمت یا قدرت به وجود می آورد .با استناد به فحوای کلام فلاسفه و اندیشمندان اسلامی می توان گونه های مختلف هنر را استنباط کرد که از جهت مبدا ، غایت و ماهیت به هم نزدیک اند .به عنوان نمونه با تعمق در آثار سهروردی می توان به گونه هنری که در جهت زیبایی ( زیبایی واقعی و استعلائی ) گام بر می دارد پی ببریم به طوری که می توان ان را "هنر ارزشی" نام نهاد و دیگری ، هنری که از این ویژگی بی بهره است و در مسیر تعالی و تکامل انسان حرکت نمی کند و می توان آن را "هنر غیر ارزشی" نامید. همچنین می توان ویژگی هایی همچون رسا بودن ، جاودانگی ، جهانی بودن ، خلاق بودن ، عقلانیت ، زیبایی و معرفت و مشکک بودن را در آثار و نظریاتفلاسفه مسلمان یافت. علی ایحال تعالی هنر در مکاتب الهی و به ویژه از منظر اندیشمندان اسلامی باید دارایشاخصه هایی باشد که هم باعث تکامل انسان شود ، و هم ویژگی های خداوند را در آنها متجلی کند .

کلیدواژه ها

هنر،فلسفه هنر،نور،ظلمت،زیبایی،تخیل،اسلام

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.