ابعاد و مولفه های حاکمیت مطلوب در قرآن کریم

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه مدیریت اسلامی، دوره: 30، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_IMIHU-30-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 176
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فرج اله رهنورد

نویسنده مسئول: دانشیار، گروه مدیریت دولتی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

محمد ثنایی فر

دانش آموخته دکتری مدیریت دولتی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

محمدعلی لسانی فشارکی

استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران

حبیب اله طاهرپور کلانتری

استادیار، گروه مدیریت دولتی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران

چکیده

مفهوم حاکمیت خوب الگویی است که در پی ناکارآمدی سازوکارهای پیشین توسعه از سوی کشورهای توسعه یافته و مجامع بین المللی ارائه شد. اما به واسطه خاستگاه هنجاری متفاوت طرح آن از سوی اندیشمندان مختلف مورد انتقاد قرار گرفته است. بر این اساس این مقاله درصدد آن است تا با تکیه به سه بعد کتاب هدایت بودن، وجود همه لوازم هدایت تشریعی و جهان شمولی آموزه های قرآن، ابعاد و مولفه های حاکمیت مطلوب را با استفاده از ترکیبی از دو روش تحقیق موضوعی قرآن کریم و تحلیل مضمون از آیات قرآن استخراج نماید. بنابراین با انتخاب کلیدواژه مناسب (ریشه ح-ک-م) و بررسی آیات منتخب (۷۰۳ آیه) در قالب سیاق آن (۶۳ سیاق)، نکاتی به دست آمد که با مطالعه و مقایسه محتوایی با تفاسیر منتخب ضمن تکمیل، روایی نکات استخراجی (در مجموع ۳۹۳ نکته) مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس با روش تحلیل مضمون دسته بندی و کدگذاری شد. در نهایت ابعاد حاکمیت مطلوب با تکیه به ۳۳ مولفه به دست آمده در ۵ عنوان شریعت گرایی اسلامی، معنویت گرایی اسلامی، عقل گرایی، عدالت گرایی اسلامی و مردم سالاری دینی دسته بندی گردید. سبک مستخرج از مولفه ها و ابعاد با عبارت «حاکمیت برادرانه در سایه ولی حق» عنوان گذاری شد.

کلیدواژه ها

حاکمیت مطلوب, حکمرانی خوب, قرآن کریم, حکومت اسلامی, تعالی حاکمیت, مدیریت اسلامی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.