حمزه صمدی میارکلائی - نویسنده مسئول: دانش آموخته دکتری مدیریت دولتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسین صمدی میارکلائی - کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، باشگاه پژوهشگران و نخبگان جوان، قائمشهر، ایران

همه گیری جهانی کووید-۱۹ بحرانی است که میلیاردها انسان را در سراسر دنیا به خود مشغول کرده، هر انسانی را در روی زمین مورد تهدید قرار داده، و پیامدها و چالش های گسترده اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مذهبی، و فلسفی را برای جوامع، دولت ها، حکومت ها، و سازمان های بین المللی به وجود آورده است؛ به طوری که، جامعه و شهروندان از رهبرانشان انتظار دارند تا بحران را به صورتی اثربخش مدیریت کنند. جمهوری اسلامی ایران نیز مانند سایر کشورهای دنیا تحت تاثیر این بحران قرار گرفته است؛ از این رو، هدف این پژوهش بررسی رهبری بحران کووید-۱۹ در ایران است. بدین منظور، بیانات و پیام های حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)، از زمان شناسایی و اعلام عمومی نخستین موارد ابتلا به کووید-۱۹ در ایران را تا زمان نگارش این مقاله (تعداد ۵۸ سخنرانی و ۸ پیام مرتبط با کووید-۱۹)، مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. پژوهشگران با استفاده از روش تحلیل مضمون، داده های حاصل از متن بیانات و پیام ها را مفهوم سازی کرده و بر اساس آن مفاهیم (۲۲۹ مورد)، مضامین اولیه (۷۲ مورد)، مضامین سازمان دهنده (۷۲ مورد) و مضامین فراگیر (۱۱ مورد) به دست آمد. درنهایت، با ترکیب و ادغام مضامین فراگیر نزدیک به هم، ۳ بعد ۱) معنوی (توجه به معنویات)، ۲) شناختی (خودشناسی، دیگرشناسی و آگاهی اجتماعی؛ درک ماهیت اصلی بحران؛ قضاوت در مورد نفع عامه)، و ۳) رفتاری (تصمیم گیری برای مدیریت بحران؛ مفهوم سازی و انتقال ماهیت بحران ادراک شده برای جامعه و سایر ذینفعان؛ به-کارگیری از قدرت سیاسی برای بسیج امکانات و منابع و کنار هم قرار دادن افراد، گروه ها و سازمان های واگرا و حتی دارای هدف های متعارض؛ گفتمان سازی و معماری فرهنگی؛ الهام بخشی و برانگیختن انگیزه های درون فردی؛ یادگیری بحران؛ رهبری بحران پس از بحران) از رهبری حکیمانه بحران شناسایی شد. نتیجه گیری و پیشنهاد ها در متن مقاله ارائه شده است.

بحران همه گیری کووید-۱۹, حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی), مدیریت اسلامی, رهبری حکیمانه بحران