محسن آقابگلو - دانشجوی دکتری، دانشکده مهندسی صنایع، دانشکدگان فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
کامران رضایی - دانشیار، دانشکده مهندسی صنایع، دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.
سید علی ترابی - استاد، دانشکده مهندسی صنایع، دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، تهران، ایران.

هدف: چارچوب حاکمیت ریسک شورای بین المللی حاکمیت ریسک، به طور گسترده در زمینه های مختلف پیاده سازی شده است؛ اما به دلیل نگرانی های فرهنگی و ژئوپلیتیکی، باید برای اهداف مختلف سفارشی سازی شود. در این مقاله، چارچوب شورای بین المللی حاکمیت ریسک با توجه به ماهیت و نیازهای صنعت نفت وگاز ایران سفارشی شده است؛ سپس مجموعه ای از معیارها برای اندازه گیری عملکرد این چارچوب تعریف می شود. روش: ابتدا با استفاده از یک روش تصمیم گیری چندمعیاره ترکیبی فازی، مولفه های مختلف مدل حاکمیت ریسک اولویت بندی می شوند؛ سپس شاخص عملکرد حاکمیت ریسک برای محاسبه عملکرد چنین چارچوبی، بر اساس اولویت بندی مولفه ها پیشنهاد می شود. جمع آوری اطلاعات برای تعیین مولفه های چارچوب پیشنهادی و محاسبه اهمیت نسبی آن ها و همچنین انتخاب شاخص های ارزیابی از طریق انجام مصاحبه بوده و صحه گذاری مدل با استفاده از روش روایی صوری انجام شده است. به منظور بررسی کاربردپذیری، این رویکرد در سه سایت صنعتی در حوزه نفت وگاز ارزیابی شده است. یافته ها: چنین رویکردی به سازمان های صنایع نفت وگاز کمک می کند تا با توجه به وضعیت مدیریت ریسک در سازمان خود و بر اساس اهمیت هر یک از مولفه های حاکمیت ریسک، برنامه های بهبود مدیریت ریسک را به صورت کارا و اثربخش تعریف کنند. نتیجه گیری: بر اساس مطالعه موردی، شناسایی گزینه ها و راهکارها و پیاده سازی آن ها به عنوان مولفه های مهم در موفقیت چارچوب حاکمیت ریسک صنعت نفت وگاز شناسایی شدند.

ارزیابی ریسک, تصمیم گیری فازی, حاکمیت ریسک, صنعت نفت وگاز, مدیریت ریسک