علیرضا هاشمی نژاد - مرتبه علمی، پژوهشکده فرهنگ اسلام و ایران، دانشگاه شهید باهنر کرمان

نسخه معروف به قرآن چستربیتی، کتابت علی بن هلال معروف به ابن بواب کهنترین نسخه به قلم نسخ معرفی شده است. این نسخه که با شماره ms ۱۴۳۱ در کتابخانه چستربیتی نگهداری میشود. بر اساس انجامه سال ۳۹۱ ق در بغداد، همزمان با حکومت آلبویه، به دست ابوالحسن علاءالدین علی ابن هلال معروف به ابن بواب (متوفی ۴۲۳ ق) در ۲۸۶ صفحه به ابعاد ۱۳.۵ در ۱۷.۵ سانتیمتر و طول و عرض نوشته ۱۳.۵ در ۹ سانتیمتر کتابت و تذهیب شده است. برخی خط نسخه را ریحان یا نسخ ریحانی یا نسخ آمیخته به ریحان دانسته اند. اما بر اساس توصیفی که از قلم نسخ در رساله های پیش از سده هفتم ق شده است ، نسخه را باید اولین نسخه به قلم نسخ دانست. و بر اساس طبقه بندی طیبی، یکی از پیروان ابن بواب در سده دهم ق، در طبقه بندی خطوط بر پایه شیوه ابن بواب مشابه این نوع قلم را قلم المصاحف نیز نامیده اند.

ابن بواب، کتابت قرآن، قلم نسخ، قلم ریحان