Maryam مریم محمد شریفی دارانی - MSc Student of Health Education, Research Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
Zahra زهرا جلیلی - Associate Professor, Department of Health Education and Health Promotion, Research Sciences Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
Akbar اکبر حسن زاده - Instructor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran

مقدمه: افزایش جمعیت سالمندان در سال های اخیر باعث شده است که میزان بیماری های مزمن و در نتیجه نیاز به مراقبت از سالمندان افزایش چشمگیری پیدا کند؛ از این رو مدیریت آن از طریق انجام رفتارهای خودمراقبتی الزامی می باشد. در این ارتباط، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر رفتار خودمراقبتی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر داران انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی قبل و بعد با گروه مداخله است که در آن ۱۰۰ نفر از سالمندان مبتلا به پرفشاری خون تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر داران به صورت تصادفی ساده به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. هر دو گروه پرسشنامه پژوهشگرساخته مشتمل بر سوالات دموگرافیک، آگاهی، سازه های مدل اعتقاد بهداشتی و رفتار خودمراقبتی که روایی و پایایی آن به تایید رسیده است را تکمیل نمودند. شایان ذکر است که اطلاعات به صورت مصاحبه از دعوت کنندگان جمع آوری شدند و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS ۱۸، آزمون های آماری t مستقل، t زوجی، Mann–Whitney، کای اسکوئر و Fisher استفاده گردید. یافته ها: میانگین سنی گروه مداخله ۵/۶±۶/۶۶ و برای گروه کنترل ۳/۶±۴/۶۷ سال بود. لازم به ذکر است که میانگین نمره حساسیت، شدت، منافع و موانع درک شده، راهنما برای عمل، خودکارآمدی و رفتار خودمراقبتی در دو گروه قبل از مداخله آموزشی اختلاف معناداری وجود نداشت (۰۵/۰P>)؛ اما میانگین نمرات آگاهی و اجزای مدل در گروه مداخله پس از مداخله افزایش معناداری یافت (۰۰۱/۰P<). نتیجه گیری: به نظر می رسد که آموزش طراحی شده بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی موجب افزایش عملکرد و باورهای بهداشتی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون در زمینه رفتار خودمراقتبی می گردد؛ از این رو توصیه می شود در راستای افزایش رفتارهای خودمراقبتی سالمندان مبتلا به پرفشاری خون، این مدل مد نظر قرار گیرد.